بررسی ارتباط بین غلظت بنزن، تولوئن، اتیلبنزن و گزیلن استنشاقی با سطوح متابولیتهای ادراری مربوطه در افراد شاغل در یک مجتمع پتروشیمی

صنایع پتروشیمی به عنوان یکی از منابع مهم انتشار آلاینده های آلی شناخته شده اند که سلامت شاغلین را به مخاطره می اندازد. در این مطالعه ارتباط بین غلظت بنزن، تولوئن، اتیل بنزن و گزیلن (BTEX) استنشاقی با برخی از متابولیت های ادراری در شاغلین یک مجتمع پتروشیمی بررسی شد. این مطالعه مقطعی از نوع تحلیلی بوده و با 60 نمونه هوای استنشاقی و نمونه های بیولوژیکی انجام شد. نمونه برداری و تجزیه آلاینده ها مطابق روش های 1501و 2549 NIOSH انجام گردید و نتایج با حدود مجاز مواجهه شغلی (OEL) وشاخص های بیولوژیکی مواجهه (BEI) پیشنهادی کشور مقایسه شدند. تحلیل آماری نتایج با استفاده از نسخه 17 نرم افزار SPSS صورت گرفت. میانگین غلظت ترانس ترانس موکونیک اسید 137میکروگرم بر گرم کراتینین و هیپوریک اسید، فنیل گلی اگزالیک اسید و ایزومرهای متیل هیپوریک اسید به ترتیب 0/577 ، 0/066 و 0/404 گرم بر گرم کراتینین و میانگین غلظت بنزن، تولوئن، اتیل بنزن، ارتو و متاگزیلن و پاراگزیلن به ترتیب 3/818 ، 4/004 ، 3/357 ، 0/132 و 2/0159 قسمت در میلیون بود. نتایج نشان داد غلظت بنزن و تولوئن در 5 نمونه استنشاقی و ترانس ترانس موکونیک اسید و هیپوریک اسید در 10 نمونه ادراری بیشتر از حد مجاز بود. میانگین غلظت کلی BTEXs استنشاقی و متابولیت های ادراری آنها از حدود مجاز پیشنهادی کشور کمتر بود. همبستگی بالا و معنی دار به دست آمده بین آلاینده های مورد سنجش در هوای تنفسی و غلظت متابولیت های ادراری می تواند بیانگر این موضوع باشد که مواجهه مزمن با آلاینده های مذکور موجب افزایش دفع متابولیت های ادراری شده و فعالیت شغلی تاثیر بسزائی بر سلامت شاغلین در مواجهه با ترکیبات آلی فرار مورد مطالعه دارد.