مربع تقابل در منطق ارسطویی و منطق رواقی
نویسنده:
چکیده:
اختلاف و تقابل میان قضایای متحد در محکوم علیه و محکوم به و نسبت حکمیه، یکی از احکام قضایا و بررسی نسبتهای میان قضایا از جهت تلازم یا تعاند است که بر اساس آن، مربع تقابل شکل می گیرد. این مسئله از اساسیترین مباحث در منطق استدلال به شمار میآید که از آغاز تدوین منطق ارسطویی و منطق رواقی، کانون توجه منطقدانان بوده است. ارسطو، تقابل قضایا را به تقابل در صدق اختصاص داده، آن را به تقابل ایجاب و سلب معرفی می کند. وی تقابل حملیات را مطرح و آن را به تضاد و تناقض تقسیم میکند. منطقدانان مسلمان، تقابل گزارهها را در مقابل تداخل گزارهها و آن دو را از اقسام اختلاف قضایا به شمار آورده اند. ایشان تقابل را اعم از تقابل در صدق و تقابل در کذب می دانند؛ به همین سبب، دخول تحت تضاد را به مصادیق تقابل قضایا افزودهاند. رواقیان علاوه بر تصریح به تناقض که از مصادیق تقابل ایجاب و سلب است، به تقابل میان جهات صدق مانند تقابل ضرورت با ناضرورت و تقابل امکان با امتناع نیز پرداختهاند. تفاوت معنایی و مصداقی تقابل در سخنان منطقدانان که موجب تفاوت تشکیل مربع تقابل است، ضرورت بررسی معانی و مصادیق مختلف تقابل و چگونگی شکلگیری مربع تقابل بنابر هر کدام را آشکار میسازد.
کلیدواژگان:
زبان:
فارسی
در صفحه:
111
لینک کوتاه:
magiran.com/p1919795
دانلود و مطالعه متن این مقاله با یکی از روشهای زیر امکان پذیر است:
اشتراک شخصی
با عضویت و پرداخت آنلاین حق اشتراک یکساله به مبلغ 1,390,000ريال میتوانید 70 عنوان مطلب دانلود کنید!
اشتراک سازمانی
به کتابخانه دانشگاه یا محل کار خود پیشنهاد کنید تا اشتراک سازمانی این پایگاه را برای دسترسی نامحدود همه کاربران به متن مطالب تهیه نمایند!
توجه!
- حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران میشود.
- پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانههای چاپی و دیجیتال را به کاربر نمیدهد.
In order to view content subscription is required
Personal subscription
Subscribe magiran.com for 70 € euros via PayPal and download 70 articles during a year.
Organization subscription
Please contact us to subscribe your university or library for unlimited access!