تواضع و سلوک؛ سازنده شیعه راستین

امیرمومنان علی†، در ادامه خطبه نورانی خود و پس از آنکه شیعیان واقعی و مومنان راستین را به سبب کظم غیظ و فروخوردن خشم خود می ستایند، به چند ویژگی و نشانه دیگر آنها اشاره می کنند و درباره نشانه مومنان و شیعیان واقعی می فرمایند: «صافیا خلقه،‏ آمنا منه جاره، سهلا امره، معدوما کبره، بینا صبره، کثیرا ذکره» ؛ اخلاقش نیکو، همسایه اش از او ایمن، کارش آسان، کبر و غرور از او رخت بربسته، صبرش آشکار و یاد خدا و ذکر او فراوان است. ریشه غضب، تکبر و خودبزرگ بینی است. دانستیم ریشه بسیاری از مفاسد اخلاقی، تکبر و خودبزرگ بینی است. همچنین در برخی روایات، تکبر، حرص و حسد ریشه کفر و هلاکت انسان معرفی شده است، چنان که امام حسن†، می فرمایند: «هلاک‏ الناس‏ فی‏ ثلاث‏: الکبر والحسد والحرص؛ فالکبر هلاک الدین وبه لعن إبلیس، والحرص عدو النفس وبه اخرج آدم من الجنه، والحسد رائد السوء ومنه قتل قابیل هابیل» ‏؛ هلاکت مردم در سه چیز است: کبر، حرص و حسد. کبر موجب نابودی دین است و به جهت آن (کبر) شیطان ملعون شد. حرص دشمن جان است و به واسطه حرص، آدم از بهشت خارج گردید. حسد سردسته بدی هاست و به واسطه حسد قابیل، هابیل را کشت. این مقاله به تفصیل به بحث تواضع و سلوک به عنوان ویژگی شیعیان واقعی می پردازد.