تحول از منظر قرآن کریم: عوامل موثر، اصول و سطوح

با توجه به ضرورت بومی‏سازی تغییر و تحولات در کشور و با اذعان به این که فرهنگ دینی ما غنی ترین مبانی و اصول و مفاهیم تحول را در خود دارد؛ این پژوهش درصدد است تا در سطح خرد (رفتار فردی) در یک مطالعه کیفی با استفاده از روش تحلیل محتوا در یک نمونه ی هدفمند از آیات قرآنی به تبیین فرآیند تحول و مدیریت آن در سازمان ها بپردازد. براساس یافته ها، فرآیند تحول بر اساس انواع تغییر در جهان و انسان در دو سطح فردی و گروهی مفهوم سازی شد و بر مبنای انواع تغییر مدلی ارائه شد که در آن تغییر ابتدا در سطح فردی و سپس در سطح اجتماعی رخ می‏دهد. عوامل موثر در تحول از منظر قرآن به دو دسته عوامل درونی (ایمان، عقلانیت، کمال‏جویی) و بیرونی (دین اسلام عالمان دین رهبری، عدالت و وحدت) و همچنین اصول حاکم بر فرآیند تحول نیز در دو سطح: فردی (عبودیت، تقوا، توکل، توبه، صبر، تخصص، قدرت، دعا، ظرفیت وجودی) و گروهی (نظارت، مشورت، آموزش، جهاد، امر به معروف و نهی از منکر، تشویق و تنبیه) شناسایی و دسته بندی شد. این نتایج پژوهشی می تواند مبنای برنامه های تحولی در کلیه ی سازمان ها مخصوصا سازمان های آموزشی باشد. واژه‏های کلیدی: سازمان آموزشی، مفهوم تحول، فرآیند مدیریت تحول، آموزه‏های اسلامی، عوامل تحول. اصول تحول.