نظارت اجتماعی دینی در دنیای مدرن: مطالعه مقایسه ای نگرش نسل جوان و بزرگسال به امر به معروف و نهی از منکر در شهر شیراز

نقش نظارت های رسمی و نهادهای انتظامی در برقراری نظم و امنیت در جامعه قابل انکار نیست اما بدون توجه به نظارت های غیر رسمی و غیر نهادی این امر محقق نمی شود. امر به معروف و نهی از منکر در اسلام نوعی مکانیسم غیررسمی نظارت اجتماعی است که هدف آن را می توان تحقق نظم و امنیت بوسیله تک تک افراد و متناسب با فرهنگ دینی در جامعه دانست که امروزه با ورود مدرنیته به جامعه ایران این نظارت با چالش هایی مواجه شده است. این پیمایش با هدف سنجش نگرش نسل جوان و بزرگسال شهر شیراز نسبت به امربه معروف و نهی از منکر و مطالعه عوامل مرتبط با نگرش آنان انجام شده است. نمونه ی این مطالعه 600 نفر از جوانان(29-18سال) و بزرگسالان(بالای 40سال) شهر شیراز می باشند که با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شده اند و داده ها با ابزار پرسشنامه جمع آوری شده است. بر اساس نتایج 15/5 درصد از پاسخگویان دارای نگرش منفی و 69 درصد دارای نگرش میانه و 15/5 درصد دارای نگرش مثبت نسبت به امر به معروف و نهی از منکر هستند و نگرش جوانان منفی تر از نگرش بزرگسالان می باشد. متغیرهای تحصیلات پاسخگو، تحصیلات پدر، تحصیلات مادر، تحصیلات همسر، رسانه، و فردگرایی دارای رابطه ی معکوس و متغیر سرمایه ی اجتماعی دارای رابطه ی مثبت با متغیر وابسته می باشند. نتایج رگرسیون چندمتغیره نشان می دهد، متغیرهای مستقل در مجموع توانسته اند 19درصد از تغییرات متغیر وابسته را تبیین کنند. نتایج این مطالعه پیشنهاد می دهد که با قوی تر کردن پیوند افراد با جامعه و افزایش احساس تعلق می توان نگرش و رفتارهای آنها را برای نظارت های اجتماعی غیر رسمی مساعد تر کرد.