آسیبها و لغزشگاه های احتمالی رویکرد جامعه محوری در ناجا

اکنون که نزدیک به دو دهه از مطرح شدن جدی رویکرد پلیس جامعه محور در نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران می گذرد، لازم و نیز مفید است که در یک تحقیق علمی، شناخت مسئولان ناجا نسبت به ابعاد و ویژگی های رویکرد مزبور ارزیابی شود. مقاله حاضر در صدد است تا ضمن شناخت میزان آگاهی فرماندهان ناجا از رویکرد جامعه محوری در پلیس، میزان تحقق آن را در س ازمان پلیس کشور نیز بسنجد. همچنین در این مقاله، سطح آگاهی و اطلاع فرماندهان ناجا نسبت به آسیب های احتمالی رویکرد جامعه محوری و نیز میزان آلودگی ناجا به آسیب ها و لغزش های احتمالی این رویکرد را سنجیده ایم. جامعه آماری این تحقیق، فرماندهان انتظامی شهرستان ها هستند؛ که به روش تصادفی ساده و بر اساس فرمول کوکران، یک نمونه 72 نفری از بین آنها انتخاب و یک پرسش نامه محقق ساخته حاوی 94 سوال بسته و در قالب 5 جدول به ایشان ارائه شد. پایایی و روایی پرسشنامه نیز مطابق روال علمی آن بررسی و با انجام اصلاحات لازم، به تایید رسید. ابتدا از پاسخگویان این تحقیق (به صورت حضوری و پس از توجیه توسط پرسش گر) خواسته شد تا ویژگی های پیشگیری از جرم(که خاستگاه اصلی رو کیرد جامعه محوری در پلیس است) را ملاحظه نموده و سپس آنها را در یک طیف 5 گزینه ای، بر اساس میزان اهمیت، وزن دهی کنند. نتیجه تحقیق گویای آن است که 12 ویژگی با ارزش گذاری بالای 80 و 10 ویژگی دیگر با ارزشگذاری بیش از 55 ، مورد تایید پاسخگویان قرار گرفته است. در بخش بعدی تحقیق، با ارائه دو دسته از ویژگی های رویکرد جامعه محوری در پلیس در قالب دو جدول، از پاسخگویان خواسته شد تا در جدول نخست، میزان اهمیت 52 گویه ارائه شده را در طیفی 5 گزینه ای اعلام و سپس در پاسخ به گویه های جدول دوم، میزان تحقق آن ویژگی ها در ناجا را تعیین کنند. یافته های تحقیق بیانگر آن است که 30 گزینه با میزان اهمیت بیش از 85 و 22 گزینه دیگر با کسب امتیاز بالای 68 ، مورد تایید پاسخگویان قرار گرفت. پاسخگویان، میزان تحقق این ویژگی ها را در سازمان پلیس نیز، بیش از 80 درصد می دانند. در گام بعد، با ارائه دو دسته از آفات و آسیبهای احتمالی رویکرد جامعه محوری در پلیس در قالب 20 گویه و یک طیف 5 گزینه ای به پاسخگویان، ابتدا از آنان خواسته شد تا در جدول اول، پذیرش یا عدم پذیرش این گویه ها (به عنوان آفت و لغزش گاه رویکرد جامعه محوری) و سپس میزان اهمیت آنها را تعیین کنند. آنگاه در قالب جدول دوم، شدت آلوده شدن ناجا به آسیبها و آفات مزبور را، بیان نمایند. نتیجه تحقیق گویای آن است که همه 20 آفت ارائه شده، با کسب امتیاز بین 80 تا 50 ، مورد تا یید پاسخگویان قرار گرفته است. پاسخگویان، میزان آلودگی ناجا به آفات مزبور را، بین 77 تا 50 درصد اعلام کرده اند. در پایان نیز، بر اساس یافته های پژوهش، مجموعه ای از راهکارها و پیشنهادهای کاربردی و اثربخش، به مسئولان و مدیران ناجا ارائه شده است.