زمینه های تاریخی و اجتماعی موثر بر شکاف قومی در ایران

کشور ایران اقوام بسیار متنوعی را در خود جای داده است. مطابق منابع و شواهد، شکاف قومی در میان بخشی از اقوام ایرانی فعال شده است. فعال شدن شکاف قومی عوامل پرشماری دارد و پیامدهای سیاسی اجتماعی آن نیز پیچیده است. هدف این تحقیق، بررسی زمینه های تاریخی و اجتماعی موثر بر شکاف قومی و سازوکار فعال شدن آن در میان پنج قوم ایرانی است. مبانی نظری تحقیق در نظریه استین روکان و نظریه های چندمتغیره قومی ریشه دارد. جامعه آماری شامل اقوام ساکن در ایران است. روش تحقیق تاریخی تطبیقی است. اتکای مطالعه بر منابع اسنادی بوده و بیشتر از داده های ثانوی استفاده شده است. نتایج نشان می دهد که شکاف قومی در فرآیندی تاریخی در میان بعضی اقوام ایرانی فعال شده است. تشکیل دولت متجدد مرکزگرا، ملت سازی ناقص و ایجاد نابرابری قومی در ابعاد سیاسی، اجتماعی و فرهنگی، و احساس تبعیض قومی نقشی برجسته در این فعال شدن داشته است. مدیریت توزیع عدالت و کاهش نابرابری در ابعاد مختلف شکاف قومی فعال را ترمیم و آن را به شکاف غیرفعال تبدیل خواهد کرد.