تحلیل عاملی ریسک فاکتورهای اثرگذار بر آسیب های شغلی: یک مطالعه میدانی در پروژه های ساختمانی

 نیمی از حوادث شغلی در ایران مربوط به ساخت و ساز می باشد؛ بنابراین، تحلیل عاملی ریسک فاکتورهای اثرگذار بر آسیب های شغلی در صنعت ساختمان می تواند منجر به درک و کاهش نرخ آسیب ها در این پروژه ها شود. در این راستا، مطالعه حاضر با هدف شناسایی ریسک فاکتورهای اثرگذار بر انواع آسیب در پروژه های ساختمانی براساس تحلیل عاملی انجام شد.  مطالعه میدانی حاضر در ارتباط با 65 پروژه ساختمانی فعال صورت گرفت. داده های مطالعه شامل 55 حادثه آسیب زا بودند. واکاوی داده های مطالعه براساس تحلیل عاملی اکتشافی (EFA: Exploratory Factor Analysis) و تحلیل عاملی تاییدی (CFA: Confirmatory Factor Analysis) انجام شد. تحلیل داده ها نیز با استفاده از نرم افزار تحلیلی SPSS 22 صورت گرفت.  بیشترین فراوانی نوع آسیب به ترتیب شامل: آسیب ستون فقرات (41/2درصد)، بریدگی (32/4 درصد)، نقص عضو (17/6 درصد) و زخم های چندگانه (8/8 درصد) بود. براساس تحلیل عاملی اکتشافی، 26 متغیر نشانگر جمع آوری شده در شش گروه فاکتور پنهان شامل: فردی، شغلی، شرایط و اعمال ناایمن، نوع آسیب و نوع بروز آن طبقه بندی شدند. یافته های تحلیل عاملی تاییدی فاکتورهای پنهان گویای آن بودند که اغلب این فاکتورها ارتباط معنا داری با یکدیگر دارند (05/0>P). نیکویی برازش مدل نیز مناسب ارزیابی شد (0/063=RMSEA).  یافته های مطالعه حاضر بیانگر آن بودند که بروز انواع آسیب در پروژه های ساختمانی می تواند ناشی از برهم کنش متغیرهای نشانگر و فاکتورهای مختلف باشد. نتایج تحلیل عاملی نیز نشان دادند که میزان اثر هریک از متغیرها و فاکتورهای پنهان، متفاوت می باشد.