تاثیر دما روی پراسنجه های جدول زندگی (Aphidius matricariae (Hym.: Braconidae، پارازیتوئید مهم شته کاهو، (Nasonovia ribisnigri (Hem.: Aphididae

تاثیر دما روی پراسنجه های جدول زیستی پارازیتوئید Aphidius matricariae Haliday، روی شته کاهو Nasonovia ribisnigri Mosely، در 5 دمای 15، 20، 22، 25 و 1±27 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 5±65 درصد و دوره نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی بررسی شد. پراسنجه های جدول زیستی بر اساس روش جدول زندگی سن- مرحله رشدی، دو جنسی برآورد شدند. علاوه بر این، به منظور برآورد واریانس، میانگین و خطای معیار پراسنجه های جمعیت از روش بوت استرپ استفاده شد. تمام پراسنجه های برآورد شده به مقدار قابل ملاحظه ای تحت تاثیر دما قرار گرفتند. در دمای 27 درجه سلسیوس، پوره های N. ribisnigri نتوانستند بر روی برگ ها مستقر شوند و بقا داشته باشند. بنابراین هیچ گونه مومیایی تشکیل نشد. افزایش دما سبب کاهش طول دوره رشدی پیش از بلوغ پارازیتوئید از 21/21 روز (15 درجه سلسیوس) به 19/11 روز (25 درجه سلسیوس) شد. طول دوره تخمریزی به ترتیب در دماهای 15، 20، 22 و 25 درجه سلسیوس 12/0±21/15، 10/0±47/9، 05/0±91/5 و 09/0±6/5 روز بود. به طور مشابه، در دماهای ذکر شده، تعداد مومیایی ها به طور میانگین 6/12±74/249، 8/12±72/192، 2/6±15/105 و 0/7 ±3/102 شمارش شدند. بیشترین نرخ ذاتی افزایش جمعیت (r) و بیشترین نرخ متناهی افزایش جمعیت (λ) به ترتیب 251/0 و 285/1 (روز-1) در دمای 20 درجه سلسیوس به دست آمد. اگرچه در میزان پراسنجه های نرخ ذاتی افزایش جمعیت و نرخ متناهی افزایش جمعیت دماهای 20، 22 و 25 درجه سلسیوس، اختلاف معنی داری مشاهده نشد. همچنین بیشترین نرخ خالص تولیدمثل (R0) 06/123 (نتاج/ فرد) و کوتاه ترین طول دوره یک نسل جمعیت (T) (98/13 روز) به ترتیب در دماهای 15 و 25 درجه سلسیوس مشاهده شد. بر اساس نتایج بدست آمده، به نظر می رسد، دامنه دمایی 20-25 درجه سلسیوس به عنوان دمای مناسبی به منظور کنترل زیستی شته کاهو با استفاده از زنبور A. matricariae باشد.