اثرات جایگزینی روغن ماهی با روغن کنجد در سطوح مختلف بر شاخص های رشد ماهی قزل الای رنگین کمان‎(Oncorhynchus mykiss)‎

پژوهش حاضر به منظور ارزیابی اثرات جایگزینی روغن ماهی با روغن کنجد بر کارایی رشد، تغذیه و ترکیب بیوشیمیایی بافت ماهیچه در ماهی قزل آلای رنگین کمان (O. mykiss) (وزن متوسط 03/2±52/54 گرم) طی دوره 8 هفته ای طراحی و اجرا گردید. پنج جیره غذایی یکسان با سطوح مختلف روغن ماهی و روغن کنجد (100درصد روغن ماهی، 75 درصد روغن ماهی و 25 درصد روغن کنجد، 50 درصد روغن ماهی و 50 درصد روغن کنجد، 25 درصد روغن ماهی و 75 درصد روغن کنجد و 100 درصد روغن کنجد) با سه تکرار در هر تیمار فرموله شد. براساس نتایج حاصل برخی شاخص های رشد مانند میانگین افزایش وزن، اختلاف معنی داری را در تیمارهای مختلف نشان نداد. میزان ضریب رشد ویژه با افزایش میزان روغن کنجد جیره کاهش یافته و شاخص احشایی بین تیمارها اختلاف معنی دار داشته و تیمار 5 بیشترین مقدار و تیمار 3  کمترین مقدار را داشت. شاخص کبدی ماهیان در تیمارهای مختلف نیز اختلاف معنی داری داشته و بیشترین آن در تیمار 2 و کمترین آن در تیمار 3  بود. این جایگزینی بر ترکیب بیوشیمیایی بافت ماهیچه اثر گذاشته و میزان چربی در ماهیان تیمارهای مختلف اختلاف معنی داری داشت که با افزایش میزان روغن کنجد در جیره کاهش یافت. میزان پروتئین در تیمار 5 بیشترین مقدار بوده و با دیگر تیمارها اختلاف معنی داری با درجه اطمینان 95% داشت. براساس پارامترهای حاصل از این تحقیق می توان بیان کرد روغن کنجد می تواند به عنوان یکی از گزینه های جایگزینی با روغن ماهی مطرح شود. البته چون این روغن همچون دیگر روغن های گیاهی فاقد اسیدهای چرب امگا 3 است، می تواند در دوره های میانی پرورش ماهی قزل آلا تا سطح 75 درصد جایگزین شده و در دو ماه پایانی دوره پرورش مجددا از روغن ماهی به دلیل داشتن اسیدهای چرب مفید برای سلامتی انسان استفاده گردد.