نقش و وظایف مدیران مدارس و مسئولان سازمان آموزش و پرورش در جهت تقویت و توسعه عجین شدن معلمان با شغلشان: نتایج یک مطالعه آمیخته

عجین شدن با شغل به عنوان حالت ذهنی مثبتی از انجام کار است که با توان یا قدرت، ازخودگذشتگی یا تعهد و جذب توصیف می شود. عجین شدن معلمان با شغلشان به عنوان ارتباط معلمان باکارشان و عجین شدن رابطه معلمان با مدرسه تعریف می شود. معلمان عجین شده با شغلشان عملکرد آموزشی بهتری دارند، از اطلاعات، برای موثرتر کردن آموزش استفاده می کنند، در هنگام افت عملکرد دانش آموزان در فرایند آموزش خود، تغییر ایجاد می کنند و در سختی ها حرفه ای تر عمل می کنند و نتایج بهتری به دست می آورند. پژوهش های صورت گرفته در این زمینه نشان می دهد عوامل متعددی ازجملهمنابع فردی و شغلی،قدردانی، تعامل های بین معلمان، ویژگی های سازمانی، سبک مدیریت و رهبری، حمایت ناظر و سرپرست بر عجین شدن معلمان با شغلشان تاثیر دارد. این پژوهش باهدف شناسایی نشانگان نقش و وظایف مدیران مدارس و مسئولان سازمان آموزش وپرورش در جهت تقویت و توسعه عجین شدن معلمان با شغلشان و ارزیابی وضع موجود آن در میان مدارس شهر خرم آباد انجام شده است. پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش، پژوهشی آمیخته از نوع اکتشافی متوالی، ابتدا کیفی و بعد کمی است. جامعه پژوهش در بخش کیفی 15 نفر از مدیران و معلمان باتجربه، نمونه و مشهوری که بنا بر گزارش والدین و دیگر مدیران می توان آن ها را عجین شده با شغل تلقی نمود، با استفاده از روش های نمونه گیری هدفمند و گلوله برفی انتخاب و مورد مصاحبه قرار گرفتند. جامعه بخش کمی پژوهش، کلیه مدیران و معلمان دوره های تحصیلی ابتدایی (دوره اول و دوم) و متوسطه (دوره اول و دوم) شهر خرم آباد در سال تحصیلی 96-95 بودند؛ تعداد نمونه، 340 نفر از معلمان دوره های مختلف تحصیلی شهر خرم آباد بود که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای و بر اساس فرمول کوکران تعیین شده و با ابزار محقق ساخته عجین شدن شغلی مورد بررسی قرار گرفتند. روایی محتوایی پرسشنامه عجین شدن شغلی معلمان توسط اساتید و صاحب نظران تائید شده و پایایی آن مناسب بود (آلفای کرونباخ بالاتر از 0/8). برای تحلیل متون ادبی و مصاحبه ها جهت تدوین شاخص های عجین شدن شغلی معلمان در بخش کیفی از روش کدگذاری باز استفاده شد؛ و جهت تحلیل آماری داده های بخش کمی، از روش تحلیل عاملی تاییدی و آزمون (T تک نمونه ای) استفاده شد. یافته های بخش کیفی پژوهش حاکی از آن است که عجین شدن شغلی معلمان شامل 18 نشانگر و 5 بعد: برانگیختن معلمان، رویه های ارزیابی عملکرد، ایجاد فرصت هایی جهت دانش افزایی، سبک مدیریتی دمکراتیک و جو و فضای مدرسه است. در بخش کمی نیز آزمون تحلیل عاملی تاییدی، الگوی اندازه گیری متغیر نهفته برازش قابل قبولی با داده ها را نشان داد. در بخش کمی با توجه به نتایج آزمون (T تک نمونه ای)، ابعاد پنج گانه نقش و وظایف مدیران مدارس و مسئولان سازمان آموزش وپرورش در حد متوسط و معناداری ارزیابی شد. عجین شدن شغلی معلمان یک مفهوم پیچیده و چندبعدی است که تحت تاثیر عوامل گوناگون قرار می گیرد که نیازمند شناسایی و بررسی های بیشتری است.