تحلیل شیوه های مخالف خوانی در مقالات شمس از نگاهی دیگر

مقالات شمس، یکی از معتبرترین متون منثور عرفانی است که بسیاری از سخنان نویسنده در آن، حاصل درهم آمیختگی و تلاقی امور مختلف در سطوح عینی و ذهنی بوده است. در این متن، همچون بسیاری از متون عرفانی دیگر نظام دلالت گشوده است و این امر، توان کشف و خلق افق ها و تجربه های تازه را در زبان، به وجود می آورد. شمس نیز، در بسیاری از موارد، دیدگاه های سنتی مبتنی بر امور و سطوح معهود را درهم شکسته است و با دیدگاهی متفاوت و چینشی متمایز، کارکردهای مجازی زبان را به خدمت گرفته است و معناهای متفاوت تازه ای را خلق کرده است. پس از تحقیق صورت گرفته، مشاهده شد که نویسنده در نقش سوژه، برای دستیابی به سطحی جدید، گاه در ابتدا، چارچوب باور و یا اعتقاد مرسوم را شکسته است و سپس، با پیوندی که مابین سطوح انتزاع جدید برقرار کرده است، از مسیر پیشین منحرف شده است و با فرایندی انحرافی و خوانشی مخالف، سطح تازه ای از معنا را خلق کرده است. زدوده شدن لایه های معنایی رایج در تفسیر آیات و احادیث، خلق معیارها و نگرش های تازه در باب اعتقادات و باورهای عوام، وارونگی و تقدس زدایی از امور مقدس از یک سو و تقدس بخشی به اموری منفور یا مهجور و... ، همگی، از ویژگی های مخالف خوانی در مقالات شمس بوده است. روش تحقیق در پژوهش پیش رو، تحلیلی- توصیفی بوده است.