بررسی اثربخشی آموزش حیا بر کاهش اعتیاد به اینترنت و رفتارهای پرخطر در دختران نوجوان

هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی آموزش حیا بر کاهش اعتیاد به اینترنت و رفتارهای پرخطر در دختران نوجوان دبیرستان بود. در این پژوهش از طرح شبه آزمایشی با گروه کنترل و آزمایش استفاده شد. 20 دانش آموز دختر با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. روش آموزش حیا در هشت جلسه با هدف آشنایی با مفهوم حیا، فلسفه و ضرورت حیا، آسیب شناسی حیا، انواع و جلوه های حیا، نقش حیا در سلامت جسمی روانی و خانواده، روش های حفظ و تقویت حیای فردی، روش های حفظ و تقویت حیا در خانواده، روش های حفظ و تقویت حیا در روابط اجتماعی و روش های حفظ و تقویت حیای رسانه ای انجام شد. آزمودنی ها به پرسش نامه اعتیاد به اینترنت، مقیاس خطرپذیری نوجوانان ایرانی، و اطلاعات جمعیت شناختی پاسخ دادند. نتایج نشان داد که آموزش حیا در کاهش اعتیاد به اینترنت در دختران نوجوان تاثیر داشت؛ اما اثربخشی آموزش حیا در کاهش رفتارهای پرخطر معنادار نبود. آموزش حیا به کاربران کمک می کند در مواجهه با مشکلاتی چون هرزه نگاری، خویشتن داری را افزایش دهند و بتوانند مدیریت خود را بر عهده بگیرند. با توجه به علت های مختلف رفتارهای پرخطر و تاثیر عامل های اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، و خانوادگی نمی توان انتظار تغییر را در این بازه زمانی کوتاه داشت. بر پایه یافته های این پژوهش، می توان مداخله آموزشی تربیتی مبتنی بر حیا را رویکردی پیشگیرانه در جلوگیری از اعتیاد به اینترنت و فضای مجازی مطرح کرد. اقدامات پیشگیرانه در سنین پایین تر و اجرای برنامه های آموزشی به نوجوانان و والدین آن ها جهت کاهش رفتارهای پرخطر ضروری به نظر می رسد.