بررسی کارایی زیست محیطی پنبه کاران کشور

پنبه به علت مصارف گوناگون در دنیای امروز، اهمیت اقتصادی و تجاری زیادی دارد. همچنین این محصول یکی از مهم ترین گیاهان روغنی در سطح جهان می باشد و کشت و کار آن در کشورها به طور روزافزون افزایش می یابد. با توجه به اینکه این محصول ماده اولیه صنایع نساجی می باشد، در سال های اخیر مورد توجه ویژه ی دولت قرارگرفته است؛ لذا بررسی کارایی این محصول عامل بسیار مهم و تاثیر گذاری در افزایش تولید و عملکرد آن، بدون نیاز به هزینه اضافی، می باشد. در مطالعه حاضر انواع کارایی فنی، تخصیصی، اقتصادی با دو روش استاندارد و تلفیقی ویژه در دو سطح ثابت و متغیر نسبت به مقیاس برای تعیین کارایی مصرف آب و زیست محیطی آن در استان های تولیدکننده این محصول انجام گرفت. اطلاعات آماری این مطالعه از سالنامه 94-93 جهاد کشاورزی استخراج گردیده است. متوسط کارایی اقتصادی، متغیر نسبت به مقیاس در دو روش استاندارد و زیست محیطی به ترتیب برابر با 0/81 و 0/78درصد می باشد. در این مطالعه پس از حل مدل تحلیل پوششی نهاده گرا، نتایج حاصله برای مقایسه دو روش استاندارد و زیست محیطی در سطح متغیر و ثابت نسبت به مقیاس موردبررسی قرار گرفت. با استناد به این نتایج استان هایی که با روش استاندارد، کارا شناخته شده اند، با روش کارایی ویژه(زیست محیطی) نیز نسبتا کارا می باشند. اما برای استان های غیرکارا، مقدار برآورد شده درروش تلفیقی ویژه نسبت به مقادیر کارایی استاندارد کمتر می باشد. به عبارت دیگر کارایی زیست محیطی(تلفیقی ویژه)در این روش نتایج دقیق تری نسبت به کارایی استاندارد برآورد نموده است که نتایج حاکی از آن است که برخی استان ها از لحاظ زیست محیطی و مصرف آب کارا نبوده است. توصیه می شود با آگاهی رساندن به کشاورزان پنبه از طریق شرکت دادن آنان در کلاسهای ترویجی، اصلاح روش های آبیاری و استفاده از آب سبز (تصفیه فاضلاب) به بالا رفتن کارایی کمک شود.