تحلیل چندسطحی از عوامل موثر بر فقر در ایران

این مطالعه با هدف بررسی عوامل موثر بر فقر که یکی از مشکلات اقتصادی اجتماعی قابل توجه در ایران است، انجام شده است. برای غلبه بر محدودیت های مطالعات پیشین، در این مطالعه از مدل چندسطحی استفاده گردید تا به طور همزمان امکان تجزیه و تحلیل در سطح فردی (ویژگی های شخصیتی) و کلان (ویژگی های اقتصادی و نهادی) فراهم آید. جهت بررسی عوامل فردی و نهادی که ممکن است وضعیت فقر در یک خانواده را تحت تاثیر قرار دهند از داده های بودجه خانوار استانی مرکز آمار ایران و همچنین حساب های ملی منطقه ای در سال 1393 استفاده گردید. با مقایسه اثرات فردی و نهادی در فرایند تجزیه و تحلیل، مدل می تواند به طور تجربی روشن کند که کدام یک از دو سطح، تاثیرپذیری بیشتری بر احتمال فقر در خانواده های فقیر را بر عهده دارد. نتایج تحقیق نشان می دهد که هیچکدام از متغیرهای سطح نهادی و کلان بر احتمال وقوع یا برون رفت از فقر تاثیرگذار نبوده و در عین حال اکثر متغیرهای سطح فردی، از جمله تعداد اعضای خانوار، وضعیت اشتغال، سن و میزان تحصیلات سرپرست خانوار رابطه قوی و معناداری با احتمال وقوع فقر در خانوار دارند.