نحوه اثرگذاری تکانه های شاخص های کلان اقتصادی بر تورم در ایران

با توجه به آثار تورم بر کاهش رفاه خانوارها و اثرگذاری آن بر تولید و سرمایه گذاری، شناسایی عوامل اثرگذار بر آن به منظور تنظیم برنامه های مهار تورم و دستیابی به ثبات قیمت ها، ضروری است اقدام به شناسایی نحوه اثرگذاری این عوامل بر تورم نماییم. از این رو با استفاده از مدل TVP-FAVAR که توانایی تفکیک شوک های عوامل موثر بر تورم را در طی زمان دارد، سعی در شناسایی نحوه اثرگذاری شوک متغیرهای حجم نقدینگی، درآمدهای نفتی، نرخ ارز بازار غیر رسمی، رشد اقتصادی، نرخ سود تسهیلات بانکی، کسری بودجه، نااطمینانی تورم و بیکاری موثر بر تورم در اقتصاد ایران نموده ایم. در این تحقیق از داده های فصلی در بازه زمانی 1-1370 تا 4-1394 استفاده شده است. نتایج تحقیق بر اساس خروجی های مدل TVP-FAVAR، بیانگر این واقعیت است که، تمامی متغیرهای موثر در روند بلند مدت خود بر تورم اثر مثبتی داشته اند. بر اساس نتایج تحقیق با توجه به اثر مثبت رشد اقتصادی و بیکاری بر تورم که بیانگر انتقال تابع عرضه به سمت چپ و بالا (فیلپس به راست و بالا)، رابطه مثبت بین تورم و بیکاری مورد تایید قرار گرفته که بر این اساس پدیده رکود تورمی در اقتصاد کشور را مورد تایید قرار می دهد. با توجه به نتایج تحقیق بالاترین اثرگذاری عوامل موثر بر تورم در دولت های نهم، دهم و یازدهم قابل مشاهده است، همچنین با توجه به تکیه شدید وضعیت اقتصادی کشور به درآمدهای نفتی بر اساس نتایج مدل، شوک حاصل از تغییرات درآمدهای نفتی، فاکتور مهمی در ایجاد تورم در اقتصاد کشور بوده است.