شناسایی مورفولوژیکی و مولکولی گونه های قارچ Phomopsis روی چند گیاه زینتی و جنگلی در ایران

شبه جنس Phomopsis از جمله قارچهای ناقص بیماریزای گیاهی است که گونه های آن در نقاط مختلف دنیا میزبان های متعددی همچون انگور، سویا، اقاقیا، ختمی، گاوپنبه و چندین گیاه دیگر دارند. در این بررسی از گیاهان ختمی (Alcea rosea)، گاوپنبه (Abutilon theophrasti)، بهیمه (Phanera purpurea) و اقاقیا (Robinia pseudoacacia var. umbraculifera) مشکوک به آلودگی Phomopsis نمونه برداری شد. پس از کشت نمونه ها، جداسازی و خالص سازی جدایه های قارچی انجام شد و خصوصیات ریخت شناسی جدایه های به دست آمده مورد بررسی قرار گرفت. از بین جدایه ها پنج جدایه به عنوان نماینده انتخاب و DNA آنها استخراج شد. ناحیه ITS از DNA ریبوزومی و بخشی از ژن TEF تکثیر و توالی یابی شدند. توالی نمونه ها با توالی های موجود در ژن بانک (NCBI) مقایسه شد. نتیجه نشان داد توالی جدایه های P1 از ختمی، P2 از گاوپنبه و P4 از اقاقیا بالاترین شباهت را با گونه Phomopsis malvacearum داشتند. توالی جدایه P3 از روی بهیمه بیشترین شباهت را با Phomopsis loropetali و توالی جدایه P5 از روی اقاقیا بیشترین شباهت را با گونه Phomopsis theicola نشان دادند. میانگین ابعاد پیکنیدهای تولید شده جدایه ها روی سه محیط کشت CDA، CMA و PDA بعد از 16 روز در جدایه های اقاقیا 256 × 85، گاوپنبه 230 × 68، ختمی 230 × 69 و بهیمه 193 × 47 میکرومتر اندازه گیری شد. مشخصات ریخت شناسی و مولکولی گونه های شناسایی شده با هم تطابق داشتند. این گونه ها از ایران برای اولین بار گزارش می شوند. علایم بیماری ناشی از Phomopsis بسته به میزبان های مورد مطالعه و گونه های مختلف به صورت متفاوت مشاهده شد.