تحلیل واکاوی محتوایی و پیوندی ارزش های اخلاقی در بی طرفی حرفه حسابرسی

محیط عملکردی بازار سرمایه امروزه بسیار پیچیده تر از گذشته شده است که نیازمند تقویت بنیان های نظارتی بر عملکردهای مالی شرکت های فعال در آن می باشد. یکی از عوامل مهم بنیان نظارتی، حسابرسی و ویژگی های رفتاری و عملکردی حسابرسان می باشد که به واسطه تقویت تعاملات اجتماعی و توسعه ملاحضه های اخلاقی، نقش های دیگری در کنار نقش های تخصصی خود ایفا می نماید. از این رو شناخت و ماهیت ایجاد این ارزش ها می تواند نقش قابل توجهی در پیشبرد بی طرفی در حرفه حسابرسی محسوب شود. هدف این پژوهش تحلیل محتوایی و پیوندی ارزش های اخلاقی در بی طرفی حرفه حسابرسی می باشد. بر این اساس ابتدا اقدام به شناسایی عوامل زمینه ای ارزش های اخلاقی در بی طرفی حرفه حسابرسی شد و سپس براساس تحلیل پیوندی که شامل تحلیل پیوندهای درونی و روابط بین پیوندها و تاثیرگذاری سیستمی پیوندها می باشد، اقدام به تعیین مهمترین عنصر ارتباطی بین ارزش های اخلاقی در بی طرفی حرفه حسابرسی گردید. در این پژوهش به منظور شناسایی معیارهای ارزش اخلاقی جهت تقویت بی طرفی در حرفه حسابرسی از جستجو نظامند در مبانی نظری و با کمک 18 نفر از متخصصان رشته حسابداری در سطح دانشگاهی استفاده شد و از طریق طی 7 مرحله فرآیند تحلیل فراترکیب، مولفه های زمینه ای ایجاد ارزش در بی طرفی حسابرسی شناسایی شدند. بر این اساس سه مولفه وظیفه شناسی اخلاقی؛ فضیلت گرایی اخلاقی و ارزش گرایی اجتماعی به عنوان سه بعد مهم در ایجاد ارزش های محوری در بی طرفی حسابرسی تعیین گردیدند که در قالب 18 مولفه وارد بخش تحلیل روابط بین پیوندها و تاثیرگذاری سیستمی گردیدند. نتایج در بخش دوم براساس مشارکت 44 نفر از شرکای موسسات حسابرسی نشان داد، در بعد وظیفه شناسی اخلاقی محرک و عامل اصلی ارزش های محوری در بی طرفی حسابرس، تناسب ادراک حرفه ای با عملکرد به عنوان محرک سیسستمی اصلی محسوب می شود. همچنین در بعد فضیلت اخلاقی مشخص گردید، تعلق به حرفه حسابرسی و نهادینه ساخت ارزش ها دو عامل محرک در تقویت فضیلت های اخلاقی حسابرس برای افزایش بی طرفی حسابرسی می باشد. در نهایت مشخص شد، در بعد ارزش گرایی اجتماعی حفظ هنجارهای اجتماعی عامل محرک در این زمینه محسوب می شود.