ارزیابی پیامد حریق و انفجار مخازن گاز متان در یک جایگاه توزیع گاز طبیعی فشرده

یکی از مواد سوختی که اخیرا موردتوجه قرارگرفته است، گاز طبیعی فشرده می باشد. باوجود تمام مزایای شناخته شده، ذخیره سازی، حمل ونقل و استفاده از گاز طبیعی به عنوان سوخت همواره خطراتی از قبیل انفجار و آتش سوزی را با خود به همراه دارند. مطالعه حاضر با هدف ارزیابی پیامد حریق و انفجار مخازن گاز متان در یک جایگاه توزیع گاز طبیعی فشرده انجام پذیرفت.

در این مطالعه، با توجه به نتایج حاصل از بررسی و بازدید از جایگاه مورد بررسی، بررسی مطالعات و حوادث گذشته و بررسی نظرات متخصصان، چهار سناریوی تخلیه، ترکیدگی فاجعه بار، آتش فورانی و انفجار در مخازن گاز متان فشرده مورد ارزیابی قرار گرفت. در ادامه هر یک از سناریوها با استفاده از نرم افزار، مدل سازی شده و پیامدهای محتمل هرکدام از سناریوها مورد ارزیابی قرار گرفت. به منظور واکاوی پیامد در مطالعه حاضر نیز نرم افزار PHAST.6.7 مورداستفاده قرار گرفت.

با توجه به نتایج مطالعات پیشین و همچنین بررسی پیامد سناریوهای مورد بررسی، دو سناریوی آتش فورانی و انفجار کامل مخازن به عنوان مخاطرات اصلی نشت گاز متان انتخاب گردید. نتایج حاصل از سناریو آتش فورانی نشان داد که بیشترین مساحت متاثر از آتش فورانی در این سناریو مقدار 13/135 مترمربع و در اندازه نشتی 150 میلی متر است. نتایج حاصل از مدل سازی انفجار مخازن نیز نشان داد که در فاصله 20 متری، میزان افزایش فشار حاصل از انفجار 1 بار بوده (احتمال مرگ افراد در این فشار 100 درصد است) و به تدریج با افزایش فاصله از مخزن کم شده تا جایی که در فاصله ی 400 متری به 01/0 بار می رسد که همان حریم ایمن می باشد. همچنین مشخص گردیدکه در شعاع 52، 69 و 232 متری مخزن به ترتیب مقدار 21/0، 14/0 و 02/0 بار، افزایش فشار وجود دارد.

نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که با توجه به اینکه گاز متان، گازی قابل اشتعال و انفجار است، در صورت نشتی و آسیب مخزن و بروز حریق و انفجار، می تواند منجر به حوادث ناگواری شود. علل الخصوص در جایگاه های سوخت گیری دومنظوره که علاوه بر گاز متان فشرده، بنزین نیز مورداستفاده قرار می گیرد. لذا با توجه به موارد پیش گفت و افزایش روزافزون این جایگاه ها، انجام اقدامات کنترلی به منظور افزایش سطوح ایمنی در مورد مخازن گاز متان در جایگاه های سوخت گیری امری ضروری می باشد.