تحلیل انتقادی اندیشه های عرفان نظری در آئین یهودی با تاکید بر سه جلوه تاریخی مرکاوا، قبالا و حسیدیسم

موجودیت رویکرد عرفانی در آیین و سنت یهود، مورد اختلاف پژوهشگران این آیین بوده است؛ لیکن به نظر می رسد که رویکرد عرفانی در تاریخ آئین یهود، هر چند با فراز و نشیب در برهه های تاریخی مختلف، مشهود است. بررسی تعابیر اندیشمندان یهودی که ناظر به تبیین هویت عرفان در سنت یهود است، مبتنی بر تذکر به حضور خداوند در قلب انسانی است و غایت عرفان از منظر آنان، وصول به اراده الهی است. سه سبک عرفانی مرکاوا و قبالا و حسیدیسم، به عنوان سه سبک متفاوت و البته متعامل در تاریخ یهود، قابل شناسایی می باشند؛ لیکن این نوشتار، با بررسی متون اصیل یهود، به نقائصی همچون همچون اعتقاد به تناسخ، اعتقاد به حلول خداوند در مخلوقات، تجلی مونث خداوند، نفی شریعت در آموزه های عرفانی یهود، نژادگرائی و وجود عقائد عقل ستیز در سنت عرفانی یهود، مانند اعتقاد به نقش ورزی جادو و سحر در سلوک و ارتقاء عرفانی، و نیز وجود اعتقادات خودمتناقض در خصوص نقش فرشتگان در این سلوک عرفانی، به عنوان انتقاداتی قابل تامل در عرفان یهودی، اشاره نموده است.