تیپ های جنگلی ذخیره گاه سرخدار (Taxus baccata L.) گزو (سوادکوه) و تجزیه وتحلیل آن ها در ارتباط با متغیرهای محیطی

درخت سرخدار از معدود گونه های سوزنی برگ بومی جنگل های شمال و شمال غرب ایران است که به صورت تک پایه یا لکه ای انتشار دارد. ذخیره گاه سرخدار گزو مازندران یکی از رویشگاه های ارزشمند سرخدار شمال است که مطالعات زیادی در آن صورت نگرفته است. در این تحقیق پوشش گیاهی و تیپ های جنگلی این رویشگاه و تاثیر شرایط رویشگاهی بر پراکنش درختان سرخدار و تیپ های جنگلی موردبررسی قرار گرفت. آماربرداری با برداشت 30 قطعه نمونه مربعی با ابعاد 20 متر روی خطوط ترانسکت با فواصل منظم و نقطه شروع تصادفی انجام شد. برای تفکیک تیپ های گیاهی روش های عددی آنالیز خوشه ایو TWINSPAN به کار گرفته شد. مقایسات با به کارگیری تحلیل واریانس ANOVA و بررسی رابطه گونه-محیط با استفاده از رسته بندی CCA انجام شد. بنابر نتایج به دست آمده، سه تیپ جنگلی سرخدار- ممرز، راش- سرخدار و راش خالص در منطقه مشخص شد. متغیرهای بافت و pH خاک مهم ترین عوامل اثرگذار در تفکیک تیپ های گیاهی منطقه شناخته شدند. تیپ های سرخدار دارای pH خاک کمتری در مقایسه با تیپ راش خالص بودند و تیپ سرخدار- ممرز بر خاک های سنگین تری (شنی رسی لومی) در مقایسه با تیپ راش خالص (شنی لومی) دیده شد. تیپ راش- سرخدار دارای وضعیت بافت خاک حد واسط دو تیپ دیگر بود. میزان کربن آلی و ازت کل نیز در خاک تیپ راش خالص بیشتر از تیپ های راش- سرخدار و سرخدار - ممرز بود. هیچ یک از متغیرهای محیطی رابطه معنی داری با میزان سلامت و شادابی درختان سرخدار نداشتند، اما با افزایش شیب، قطر متوسط درختان کاهش یافته است.