کشف عوامل موثر بر طلاق در ازدواج های زودهنگام: یک مطالعه کیفی نظام مند

طلاق به عنوان یک آسیب اجتماعی در سال های اخیر در ایران و دنیا افزایش یافته است. محققان علل مختلفی را برای آن ذکر نموده اند ازجمله: اختلافات شدید اعتقادی، تربیت های متفاوت، خصوصیات شخصیتی ناسازگار و... که به تعارض و درنهایت طلاق ختم می شود. هدف از این پژوهش کشف عوامل موثر بر طلاق در ازدواج های زودهنگام بود.

مطالعه حاضر مبتنی بر رویکرد کیفی و از نوع گراند تئوری است. بدین منظور 20 نمونه به روش مبتنی بر هدف انتخاب شدند. جهت جمع آوری داده ها از مصاحبه های عمیق و باز استفاده شد. متن مصاحبه ها ضبط گردید و پس از مکتوب سازی با روش کدگذاری باز، محوری و گزینشی که Strauss و Corbin در کتاب خود معرفی کرده است، تجزیه وتحلیل شد. به منظور افزایش اعتبار داده ها از قضاوت ارزیابان نیز استفاده شد.

از مجموع یافته های این مطالعه، چهار مفهوم اصلی که بیان گر ساختار تعارض بودند، استخراج شد. این مفاهیم شامل: اجتماعی، خانوادگی، اقتصادی و شخصیتی بودند. نتایج تحقیق که با کمک کد گذاری باز، محوری و انتخابی مشخص شد، نشان داد که عوامل و زمینه هایی چون سن نامناسب، ازدواج از روی اجبار، عدم درک نقش زن و مرد، تفاوت شخصیتی و فرهنگی، مهارت های ارتباطی و اجتماعی ناکارآمد، مسائل اقتصادی، دخالت اطرافیان، نبود شبکه حمایتی، انتظارات غیرواقعی از همسر، برآورده نشدن نیازها، سردرگمی هویت، هیجانات منفی و عدم ابراز هیجانات، الگوی ارتباط منفی والدین، آشفتگی خانوادگی، تفاوت فاحش بین زوجین (تحصیلی، ظاهری، خانوادگی، شخصیتی)، دلبستگی نا ایمن و عدم انعطاف روان شناختی، تعارض و طلاق را تسریع می کند.

به نظر می رسد که بهره مندی زوجین از مشاوره قبل از طلاق و آگاهی و شناخت از خود و جنس مخالف و تصمیم گیری مسئولانه و بالغانه می تواند نقش مهمی در موفقیت ازدواج داشته باشد.