مقایسه نقش خزه، سیانوباکتری و بوته درمنه در حفظ رطوبت و تعدیل درجه حرارت خاک

در مراتع استپی پارک ملی گلستان، انواعی از گیاهان بوته ای مانند درمنه به صورت پراکنده حضور دارند و سطوح خاکی بین این گیاهان توسط پوسته های زیستی (شامل: خزه و سیانوباکتری) پوشیده شده است. این پوسته ها به عنوان یک عامل حیاتی در مناطق خشک و نیمه خشک شناخته می شوند. اثرات آن ها بر رطوبت و درجه حرارت خاک که نقش بسیار مهمی را در فرآیندهای اکولوژیک و هیدرولوژیک ایفا می کند هنوز به خوبی شناخته نشده است. به منظور آگاهی بیشتر از این موضوع، تاثیر خزه و سیانوباکتری بر رطوبت و درجه حرارت خاک و تاثیر بوته درمنه بر رطوبت خاک مورد بررسی قرار گرفت. رطوبت خاک در چهار بازه ی زمانی اول زمستان، آخر زمستان، بهار و تابستان با استفاده از دستگاه رطوبت سنج اندازه گیری و درجه حرارت خاک در سه فصل مختلف آخر زمستان، بهار و تابستان با استفاده از دماسنج تکمه ای به مدت 117 روز با فواصل زمانی دو ساعته ثبت شد. مهم ترین عامل تاثیرگذار بر رطوبت و هم چنین درجه حرارت خاک، فصل بود که با استفاده از مدل خطی ترکیبی عمومی مشخص گردید. براساس نتایج بدست آمده، توانایی حفظ رطوبت سیانوباکتری بیشتر از دو تیمار خزه و بوته درمنه و هم چنین نوسان دمای روزانه خاک زیر سیانوباکتری (3/4 - 35 درجه سانتی گراد) بیشتر از خزه (25/4 - 26 درجه سانتی گراد) می باشد.