شناسایی عوامل آسیب زای نقش مشاوره ای مدیران مدارس و راهکارهای گسترش نقش مشاوره ای آن ها در فرآیند آموزش و یادگیری: پژوهش کیفی

پژوهش حاضر با هدف شناسایی عوامل آسیب زای نقش مشاوره ای مدیران مدارس و راهکارهای گسترش نقش مشاوره ای آنها در فرآیند آموزش و یادگیری به روش کیفی انجام شده است. نمونه پژوهش 48 نفر از عوامل اجرایی فعالیت های مشاوره در مدارس استان آذربایجان غربی شامل؛ مدیران (12 نفر)، مشاوران (14 نفر)، معلمان (12 نفر) و دانش آموزان (10 نفر) بودند. به منظور دستیابی به اهداف پژوهش از روش نمونه گیری هدفمند استفاده شد. داده ها از طریق مصاحبه فردی نیمه ساختاریافته و با روش گراندد تئوری، جمع آوری شد. برای تحلیل داده ها از تحلیل چارچوبی و روش کدگذاری سه مرحله ای (باز، محوری و انتخابی) استفاده گردید. یافته ها براساس 51 مصاحبه نیمه ساختاریافته حاکی از حضور 3 موضوع اصلی و 10 زیرموضوع به عنوان عوامل آسیب زای نقش مشاوره ای مدیران مدارس بود که موضوعات اصلی در سه حوزه؛ فردی، آموزشگاهی و سازمانی شناسایی و طبقه بندی شدند. مصاحبه شوندگان راه کارهایی متناسب با عوامل آسیب زای شناسایی شده مبنی بر؛ آگاه سازی و توانمندسازی مدیران در زمینه مهارت های مشاوره ای و ارتباطی خود (برای عوامل آسیب زای فردی)، آگاه سازی پرسنل مدرسه از نقش مشاوره ای مدیران و جلب مشارکت فعالانه آن ها و بهره گیری از ظرفیت ها و منابع درون آموزشگاهی (برای عوامل آسیب زای آموزشگاهی)، طراحی و اجرای برنامه های کلان، حمایت و پشتیبانی سازمانی از نقش مشاوره ای مدیران در خط مشی کلی و سیاست گذاری کلان نظام آموزشی (برای عوامل آسیب زای سازمانی) ارائه کردند. بنابراین به منظور فرهنگ سازی نقش مشاوره ای مدیران مدارس و اهمیت آن در فرآیند آموزش - یادگیری توجه و اهتمام جدی به یافته های پژوهش در خط مشی کلی و سیاست گذاری کلان نظام آموزشی و همچنین تحلیل عوامل موثر بر گسترش نقش مشاوره ای مدیران در اسناد بالادستی نظام آموزش و پرورش پیشنهاد می شود.