ارزیابی خصوصیات فیزیکی و رنگ میوه برخی از ژنوتیپ های سنجد (Elaeagnus angustifolia L.) در شمال غرب ایران

سنجد (Elaeagnus angustifolia L.) یکی از میوه های با ارزشی است که به صورت خودرو در مناطق مختلف ایران رشد می یابد. ارزیابی خصوصیات میوه و بذر می تواند در انتخاب ژنوتیپ برتر جهت کشت در سطح تجاری مفید واقع شود. در این پژوهش خصوصیات فیزیکی میوه و بذر از قبیل وزن، طول و عرض میوه و بذر، پارامترهای رنگ میوه 38 ژنوتیپ سنجد در استان های آذربایجان شرقی و غربی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصله نشان داد که تنوع بالایی در برخی از صفات مانند عرض برگ، نسبت طول به عرض برگ و وزن گوشت وجود دارد. صفت طول برگ همبستگی مثبت با صفاتی از قبیل عرض برگ، نسبت طول به عرض میوه، طول بذر و نسبت طول به عرض بذر دارد ولی با درصد کرویت همبستگی منفی دارد. براساس نتایج تجزیه به عامل ها، هشت عامل اصلی بیش از 92/85 درصد از واریانس کل را توجیه نمودند. همچنین بنا بر نتایج تجزیه ای خوشه ای، ژنوتیپ ها در دو گروه اصلی قرار گرفتند. ژنوتیپ های موجود در گروه اول بیشترین میانگین صفات وزن، طول و عرض میوه و بذر را داشتند و در تفکیک ژنوتیپ های گروه دوم نیز صفات مرتبط به رنگ از قبیل L*،a*،b*، Hue و Chroma بیشترین نقش را داشتند. از میان ژنوتیپ های بررسی شده، ژنوتیپ U11 را می توان بر اساس داشتن بزرگترین میوه به عنوان ذخایر توارثی ارزشمند در برنامه های اصلاحی آینده سنجد، معرفی رقم و کشت آن در نظر گرفت.