ارزیابی نقش لند فرم های ژئومورفولوژیکی در استراتژی دفاعی و امنیتی و پدافند غیرعامل کشور مطالعه موردی: ناحیه مرزی خراسان شمالی

آگاهی و شناخت لندفرم ها و عوارض ژئومورفولوژیکی مناطق مرزی از مهم ترین اقدامات اولیه برای آمایش و برنامه ریزی پدافندی و آمایش دفاعی کشور است که چشم پوشی از این پدیدهای ژئواستراتژیک طبیعی می تواند لطمات جبران ناپذیری در کنترل و مدیریت دفاعی و امنیتی کشور داشته باشد. منطقه مرزی شمال شرق کشور از دیرباز تحت یورش اقوام ازبک و ترکمن بوده است و با توجه به ماهیت جغرافیایی این کشورها، همواره ایران به عنوان یک منطقه غنی و مهم موردتوجه بوده است. از سوی دیگر با توجه به موقعیت راهبردی ایران در غرب آسیا، شناخت و ارزیابی محیطی مناطق مرزی از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است. در این تحقیق با استفاده از نقشه های توپوگرافی، عکس های هوایی، تصاویر ماهواره ای و مدل رقومی ارتفاعی (DEM)در منطقه سیستم ها و لند فرم های ژئومورفولوژیکی منطقه مورد شناسایی و در دیتابیس نرم افزار Arc Map دسته بندی و مورد تحلیل قرارگرفته، سپس با روش SWOT هریک از واحدها و لندفرم های ژئومورفولوژیکی شامل: کوهستان، تپه ماهور، گالی و تنگ ها ازنقطه نظر پدافند غیرعامل و ملاحظات دفاعی و امنیتی مورد ارزیابی قرار گرفت. طبق بررسی های صورت گرفته مرز ایران و ترکمنستان در منطقه تحقیق منطبق بر خط الراس کوه های هزار مسجد و کپه داغ است و در منطقه غلامان منطبق بر بستر رودخانه سومبار می باشد. لذا تنگه های سارانی و باجگیران ازنقطه نظر پدافند غیرعامل و تمهیدات امنیتی و دفاعی کشور، اهمیت استراتژیک بالایی دارند. در راستای حفظ منابع آبی به منظور تامین امنیت پایدار آبی برای مرزنشینان کشور احداث تاسیسات ذخیره آب بر روی رودخانه های سومبار و چندیر که به خارج از کشور می ریزند بسیار مهم و حیاتی است و می توان با اجرای این اصل پدافند غیرعامل، در آینده از کشمکش و چالش بر سر آب در مناطق مرزی جلوگیری نمود.