رهبری اخلاقی و تعالی سازمانی

امروزه تمرکز محققین روی ساختار نوظهور رهبری اخلاقی و مقایسه این ساختار با مفاهیم مرتبط که یک دغدغه مشترک برای بعد اخلاقی رهبری دارند. به عنوان مثال رهبری معنوی، قابل اعتماد و تحول گرا می باشد (1)، اگرچه فلاسفه در پاسخ به چگونگی رهبری اخلاقی، با یک رویکرد هنجاری بر این باورند که «باید به این سوال پاسخ داد که رهبران اخلاقی چگونه رفتار می کنند» (2)، نتیجه تلاقی اخلاق و ادبیات رهبری، گزاره هایی درباره پیشایندها و پیامدهای رهبری اخلاقی است. برای مثال تحقیقات ارتباط بین اثربخشی رهبری با منش های اخلاقی رهبر نظیر صداقت، درستی و امانتداری را نشان داده اند. همچنین ارتباط بین شیوه های اثربخش رهبری با اعتماد شناختی (مراقبت در کار و حرفه ای بودن) مشاهده شده است (3).محققین در تحقیقات اکتشافی و مصاحبه های خود به این نتیجه رسیدند که تعدادی از ویژگی های فردی با رهبری اخلاقی مرتبط هستند. تصور بر این است که رهبران اخلاقی صادق و قابل اعتماد هستند. فراتر از آن، رهبران اخلاقی به عنوان تصمیم گیرندگان منصفانه و اصولی دیده می شدند که از مردم و جامعه مراقبت می کنند، کسانی که در زندگی شخصی و حرفه ای خود اخلاقی رفتار می کنند. محققان این ویژگی را به عنوان جنبه شخصیت اخلاقی، رهبری اخلاقی توصیف می کنند که ادراک ناظران از خصوصیات فردی و شخصیت و انگیزه نوع دوستانه رهبر را نشان می دهد، اما Treviño و همکارانش بعدی به نام مدیر اخلاقی را معرفی کرده اند که این جنبه از رهبری اخلاقی بیانگر تلاش های پیشگیرانه رهبر برای تاثیرگذاری بر رفتار اخلاقی و غیر اخلاقی پیروانش است. مدیران اخلاقی با ارائه یک پیام اخلاقی و ارزشی از طریق ایفای نقش و رفتار اخلاقی و استفاده از نظام پاداش، اخلاق را به عنوان بخشی صریح از برنامه رهبری خود می سازند (4). بنا بر تئوری یادگیری اجتماعی، افراد از طریق توجه به نگرش ها، ارزش ها و رفتارهای الگو های معتبر و جذاب یاد می گیرند (5). مطالعات انجام شده تاثیر سبک رهبری اخلاقی بر جو اخلاقی و رفتار شهروندی کارکنان و پیامد تعالی سازمان را نشان داده اند (6).از تحقیقات انجام شده می توان چنین نتیجه گرفت که شخصیت و رفتار اخلاقی هر دو به عنوان استانداردهای اخلاقی بر اثربخشی رهبری اخلاقی در رقابت و پیشرفت سازمان ها نقش دارند. با این وجود، رهبری اخلاقی همچنان تا حد زیادی ناشناخته مانده است و فرصت هایی را برای محققان، جهت بررسی نحوه افزایش اثربخشی آن فراهم نموده است.