تبیین ابعاد و مولفه های آمادگی اورژانس بیمارستان های نظامی در اغتشاشات شهری

اورژانس بیمارستان های نظامی به علت ماهیت وجودی خود یکی از مهمترین ارائه دهندگان خدمات بهداشتی و درمانی به آسیب دیدگان در اغتشاشات شهری می باشد. هدف از این پژوهش شناسایی ابعاد و مولفه های آمادگی اورژانس بیمارستان های نظامی در اغتشاشات شهری بود.

مطالعه از نوع کیفی بود که به روش تحلیل محتوی قراردادی انجام گرفت. جامعه مورد پژوهش شامل پزشکان، پرستاران، مدیران اورژانس 3 بیمارستان نظامی در شهر تهران با حداقل 15 سال سابقه کار بودند. نمونه گیری به صورت هدفمند با مصاحبه نیمه ساختاریافته شروع و به روش گلوله برفی تا رسیدن به حد اشباع (10 نفر) ادامه یافت. مصاحبه ها در بازه زمانی مهر 1397 الی بهمن 1397 انجام شد. مراحل مختلف طرح، یافته ها و مدل مفهومی پژوهش جهت اعتبارپذیری (روایی) و پایایی (انتقال پذیری) به تایید خبرگان رسید. داده ها در نرم افزار MAXQDA10 ثبت و تحلیل ها انجام گردید.

 پس از پیاده سازی مصاحبه ها، ابتدا 659 کد احصاء شد که پس از حذف هم پوشانی ها تعداد 128 کد بدست آمد. در مرحله بعد کد های استخراج شده در 7 بعد (تم) و 31 مولفه (ساب تم) طبقه بندی شد. ابعاد هفتگانه آمادگی به ترتیب شامل؛ فرماندهی و کنترل، برنامه منابع انسانی، پشتیبانی و مدیریت منابع، ارتباطات، حفاظت و امنیت، درمان و افزایش ظرفیت بود. در نهایت مدل مفهومی آمادگی اورژانس بیمارستان های نظامی در اغتشاشات شهری برگرفته از یافته ها تدوین و به تایید خبرگان رسید.

با توجه به مدل مفهومی بدست آمده از مطالعه که شامل 7 بعد (تم) اصلی بود، مولفه های آمادگی اورژانس ها تقریبا در اغلب بحران ها مشابه به هم است ولی در اهمیت و اولویت بندی نسبت به هم متفاوت اند. در مدل آمادگی اورژانس بیمارستان های نظامی در اغتشاشات شهری تفاوت قابل ملاحظه ای خصوصا از نظر حفاظت و امنیت وجود دارد که ضعف در این زمینه تاثیر بسزایی بر سایر ابعاد آمادگی خواهد گذاشت. از آنجایی که در بلایای طبیعی، عمدتا دیدگاه و عقاید مردم با کارکنان درمانی نظامی همسو و هم جهت است چالش های قابل توجه در بعد حفاظت و امنیت وجود ندارد ولی بر عکس در اغتشاشات شهری، خصوصا اگر با موضوعات سیاسی همراه باشد به علت اختلاف عقاید و سایر مولفه های تاثیرگذار، تهدیدات جبران ناپذیری بر مصدومین، کارکنان، مراکز درمانی و نیز بر ادامه ناآرامی های شهری خواهد داشت.