تاثیر مخارج سلامت بر شاخص توسعه انسانی (HDI) در ایران، سال 1393-1380

مقوله سلامت، ارتباط تنگاتنگی با پیشرفت و توسعه همه جانبه؛ من جمله توسعه اقتصادی و انسانی دارد. هزینه های بهداشتی، عوامل مهمی هستند که بر رشد اقتصادی تاثیرگذارند. این مخارج می تواند در کنار نیروی انسانی و سرمایه فیزیکی موجب افزایش توسعه انسانی گردد. این مطالعه با هدف تعیین تاثیر مخارج سلامت (دولتی و خصوصی) بر شاخص توسعه انسانی (HDI) انجام شد.

مطالعه حاضر، یک مطالعه سری زمانی است که در آن داده های مرتبط با مخارج سلامت و شاخص توسعه انسانی در سری زمانی سال های 1393-1380 جمع آوری شد. سپس با استفاده از مدل های سری زمانی در اقتصادسنجی و روش اقتصادسنجی خودرگرسیونی (VAR)، با تکنیک های علیت گرنجر به تحلیل آن ها پرداخته شد.

 در این مطالعه مخارج عمومی سلامت با نرخ باسوادی بزرگسالان، رابطه ای یک طرفه داشت و جهت آن از مخارج عمومی سلامت به نرخ با سوادی بزرگسالان می باشد. مخارج خصوصی سلامت با نرخ باسوادی بزرگسالان، رابطه ای یک طرفه داشت و جهت آن از مخارج خصوصی سلامت به نرخ با سوادی بزرگسالان می باشد. همچنین بین مخارج عمومی سلامت و GDP سرانه، رابطه ای دو طرفه وجود داشت.

 نتایج مطالعه حاضر نشان داد مخارج بهداشتی بر روی شاخص توسعه انسانی، تاثیر معنی داری دارد. با توجه به نقش مهم بخش خصوصی در تامین و ارتقای سلامت جامعه، پیشنهاد می گردد توجه ویژه ای از سوی دولت بر این امر صورت گیرد و با تلاش بیشتر در جهت تامین اعتبارات هر دو بخش دولتی و خصوصی، موجبات بهبود و ارتقای شاخص توسعه انسانی فراهم شود.