کیفیت زندگی زنان سرپرست خانوار در ایران: یک مطالعه مروری

کیفیت زندگی زنان سرپرست خانوار به علت پذیرش نقش های متعدد اقتصادی و اجتماعی و کاهش توجه به سلامت خود تحت تاثیر قرار می گیرد. کیفیت زندگی پایین با کاهش احساس رضایتمندی از زندگی، زنان سرپرست خانوار را با مشکلات جدی مواجه می سازد. این پژوهش با هدف بررسی مطالعات انجام شده در مورد کیفیت زندگی زنان سرپرست خانوار، اهمیت سلامتی این گروه در ابعاد مختلف و لزوم انجام مداخلات موثر برای اتقای کیفیت زندگی آنها انجام شده است.

در این پژوهش مروری  از نوع روایتی، مقالات چاپ شده فارسی و انگلیسی بین سال های 1395-1385، با استفاده از کلیدواژه های؛ کیفیت زندگی، زنان سرپرست خانوار و ایران به دو زبان فارسی و انگلیسی در بانک های اطلاعاتی Magiran، SID، Science Direct، Ovid و Pubmed به صورت الکترونیکی توسط دو نفر از اعضای تیم پژوهش و بر اساس معیارهای: زمان انجام پژوهش، مکان انجام پژوهش (ایران)، مرتبط بودن با هدف پژوهش، برخورداری از چارچوب ساختاریافته پژوهش، تمام متن بودن مقاله و زبان فارسی یا انگلیسی جستجو شد. کیفیت مقالات با استفاده از چک لیست بررسی مقالات کمی شامل تطابق ساختار مقاله با نوع پژوهش، هدف پژوهش، جامعه پژوهش، فرآیند انتخاب نمونه، ابزارهای گردآوری اطلاعات، تحلیل داده ها با استفاده از آزمون های آماری مرتبط و متناسب با اهداف، مشخص بودن معیارهای ورود و خروج، رعایت اخلاق در پژوهش، ارایه یافته ها متناسب با اهداف پژوهش، بحث در مورد یافته ها با استناد به نتایج پژوهش های مرتبط بررسی شد.

پس از بررسی مقالات تعداد 10 مقاله واجد شرایط مرور گردید. از میان مقالات بررسی شده، 8 مقاله به توصیف و تحلیل عوامل مرتبط با کیفیت زندگی زنان سرپرست خانوار (عوامل جمعیت شناختی، اجتماعی و روانی - عاطفی) و 2 مقاله به نتایج تاثیر اجرای برنامه های آموزشی بر کیفیت زنان سرپرست خانوار پرداخته است. یافته ها حاکی از پایین بودن نمره کلی کیفیت زندگی زنان و ضرورت انجام اقدامات حمایتی بود.

بر اساس نتایج پژوهش های مرور شده، طراحی برنامه های آموزشی در زمینه اهمیت تغذیه سالم و ارزان، فعالیت بدنی منظم، مهارتهای سازگاری با مشکلات سرپرستی، ارائه خدمات مشاوره ای با هدف ارتقاء سلامت زنان سرپرست برای بهبود وضعیت کیفیت زندگی آنان موثر است.