تفکر قالبی درباره جنسیت و کم‏ نمایی شخصیت زنان در کتاب عکس‏ دار کودکان

ادبیات کودک و نوجوان نقشی مهم در اجتماعی‏شدن مخاطب دارد و بازتاب شرایط جامعه، باورها، سنت‏‏ها و عقایدی است که بر پایه آنها، ذهنیت و تلقی خوانندگان از پدیده های مختلف شکل می‏‏گیرد. یکی از مهمترین جنبه های اجتماعیشدن شکل‏‏گیری مفهوم هویت جنسیتی در ذهن کودک است که در دوران نوجوانی به ثبات می‏‏رسد. ادبیات داستانی اجتماعی‏‏ترین گونه ادبیات است که می‏‏تواند بهترین منبع برای دستیابی به تصویری باشد که ادبیات کودک و نوجوان ایران در طول زمان از مفهوم جنسیت ارائه داده است. کودکان ازطریق کتاب با دنیای جدیدی آشنا می‏‏شوند و تجربیات جدید و متفاوتی کسب می‏‏کنند. تحقیق حاضر به بررسی جایگاه و نقش زن، مرد و کلیشه های جنسیتی در ادبیات کودک می‏‏پردازد. درمجموع، 200 کتاب داستان فارسی بررسی شد. نتایج بررسی نشان داد که در میان کتاب‏های پرفروش از سال 1385-1395، در بازه زمانی ده‏ساله، نمونه کتاب‏هایی که کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان آن‏ها را کتاب برتر معرفی کرده است، تبعیض جنسیتی یافت ‏می‏شود. تعداد شخصیتها و اسم‏های مردان تقریبا دوبرابر زنان بود. شخصیت‏های اصلی زن متن بیشتر دیده می‏شدند. در این مقاله، درباره قالب کتابهای عکسدار کودکان که در شکلگیری هویت جنسیتی اهمیتی بالا دارد پژوهش شده است.