تاثیر مصرف نان کامل حاصل از گندم غنی شده با کودهای میکروبر شاخصهای خونی آهن

کم خونی ناشی از فقر آهن یکی از مهم ترین و شایعترین مشکلات تغذیه ای دنیاست. این مطالعه به منظور تعیین اثر مصرف نان کامل حاصل از گندم غنی شده با کودهای میکروبر شاخصهای خونی آهن انجام شد.
این تحقیق به صورت کارآزمایی صحرایی و بصورت دوسوکور بر روی دو روستای تجرق و خانقاه (به عنوان تجربی و شاهد) از توابع شهرستان میانه در استان آذربایجان شرقی انجام گرفت. تعداد 350 نفر از گروه های مختلف سنی و جنسی از هر روستا بر اساس نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. در مرحله اول خونگیری 5cc خون از هر فرد اخذ شد. 257 نفر از روستای تجربی و 268 نفر از روستای شاهد در این مرحله شرکت نمودند. بررسی مصرف غذایی با روش 24 ساعت یاد آمد (یک روز) و دو روز ثبت مواد غذایی برای هر فرد انجام شد. آزمایشات Hb (هموگلوبین)، آهن،TIBC (ظرفیت باند شدن آهن)، فریتین برای هر یک از نمونه ها بعمل آمد. درصد اشباع ترانسفرین نیز محاسبه گردید. گندم حاصل از خاک غنی شده با کودهای میکرو به آرد کامل تبدیل گردید و به مدت 4 ماه به اهالی روستای تجربی داده شد. روستای شاهد نیز آرد حاصل از گندم معمولی را در همین مدت دریافت نمودند. سپس همان شاخصهای ذکر شده اندازه گیری شد. تعداد افراد شرکت کننده در این مرحله 160 نفر در روستای تجربی و 152 نفر در روستای شاهد بود.
برای مقایسه یافته های بین گروه های تجربی و شاهد (در هر گروه سنی) از آزمون Independent t test و برای مقایسه یافته ها در آغاز و پایان مطالعه از تست paired t test استفاده شد. در مورد فریتین سرم از تستهای غیر پارامتری استفاده شد.
نتایج در گروه های مختلف سنی بصورت زیر بود: تفاوت معنی داری بین مصرف نان و دریافت مواد مغذی در هر دو روستا دیده نشد. Hb در گروه سنی 12-5 سال روستای تجربی و شاهد نسبت به آغاز مطالعه افزایش معنی داری داشت(P<0.05)؛ ولی در سایر گروه های سنی تغییر معنی داری مشاهده نشد. درصد اشباع ترانسفرین در همه گروه های سنی روستای تجربی افزایش معنی داری داشت (P<0.05). این مقادیر در پایان ماه چهارم در روستای تجربی نسبت به روستای شاهد تفاوت معنی داری داشت (P<0.05). در روستای شاهد گروه سنی 12 و 13 سال حتی کاهش درصد اشباع ترانسفرین را نشان داد (P<0.05). شاخص فریتین سرم در همه گروه های سنی روستاهای تجربی و شاهد کاهش معنی داری داشت (P<0.01).
بجز در گروه سنی 12 - 5 سال تفاوت معنی داری در نتایج حاصل از دو گندم بدست نیامد. مصرف هر دو نوع گندم نیز باعث کاهش فریتین سرم شد. برای اظهار نظر در مورد مصرف این نوع گندم نیاز به مطالعات بیشتری است.