تعیین رابطه و سهم پیش بینی کنندگی اثر کیفیت خواب و عزت نفس جنسی بر اختلال استرس تروماتیک ثانویه در همسران جانبازان جنگ

همسران جانبازان جنگ به واسطه قرابت و یاری رسانی به جانبازان مجروح به عنوان قربانیان ثانویه و پنهان تروما در نظر گرفته می شوند. این مواجهه غیرمستقیم با رویداد استرس آفرین پیامدهای منفی روان شناختی را برای آن ها به دنبال دارد.

 پژوهش حاضر با هدف تعیین رابطه و سهم پیش بینی کنندگی اثر کیفیت خواب و عزت نفس جنسی بر اختلال استرس تروماتیک ثانویه در همسران جانبازان جنگ انجام شد.

 در این پژوهش توصیفی - تحلیلی، واحدهایی پژوهش مشتمل بر 152 نفر از همسران جانبازان جنگ با تشخیص اختلال استرس تروماتیک ثانویه استان کرمانشاه در سال 1398 بود. شرکت کنندگان از طریق نمونه گیری مبتنی بر هدف انتخاب شدند. جهت گردآوری داده ها از پرسشنامه خواب پیتزبورگ، فرم کوتاه شاخص عزت نفس جنسی (اعتباریابی شده توسط فرخی و شاره) و مقیاس آسیب ثانویه (اعتباریابی شده توسط رضا پور میر صالح و احمدی) استفاده شد. با کمک نرم افزار آماری SPSS نسخه 25 و روش های آماری ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی ساده داده ها تحلیل شدند.

مطابق با یافته های پژوهش، میانگین (انحراف معیار) کیفیت خواب، عزت نفس جنسی و اختلال استرس تروماتیک ثانویه به ترتیب برابر با (3/88) 13/00، (11/88) 59/11 و (10/53) 63/43 بود. یافته های پژوهش بیانگر وجود رابطه مثبت و معنادار بین کیفیت پایین خواب و استرس تروماتیک ثانویه بود (0/01>P ،0/345= r). علاوه بر این، بین عزت نفس جنسی و اختلال تروماتیک ثانویه رابطه منفی معناداری وجود داشت (0/01>P ،0/298-= r). نتایج به دست آمده از تحلیل رگرسیون نشان داد که 32 درصد از تغییرات اختلال تروماتیک ثانویه از طریق کیفیت خواب و عزت نفس جنسی قابل تبیین است.

 با توجه به اهمیت کیفیت خواب و عزت نفس جنسی در پیش بینی اختلال استرس تروماتیک ثانویه، پیشنهاد می شود در برنامه های مداخله برای اختلال استرس تروماتیک ثانویه نقش این عوامل را مدنظر قرار دهند.