کاربرد روشFuzzy AHP در پهنه بندی خطر زمین لغزش در محیط GIS مطالعه موردی: حوضه آبخیز امامزاده ابراهیم

زمین لغزش یکی از پدیده های زمین شناسی است که هر ساله باعث ایجاد خسارتهای جانی و مالی فراوانی در سطح کشور می شود. از آن جا که مجموعه ای از عوامل طبیعی و انسانی به وقوع خسارت های زیاد ناشی از زمین لغزش دامن زده، این پدیده به عنوان عاملی محدود کننده در سیاست های توسعه اراضی محسوب می شود. یکی از راهکارهای مهم برای کاهش خسارتهای ناشی از وقوع زمین لغزش ها، دوری جستن از این مناطق است. بدین منظور لازم است تا نقشه پهنه بندی خطر زمین لغزش نسبتا دقیقی از بین روش های موجود برای این مناطق تهیه گردد. بدین سبب این تحقیق بر آن است تا به منظور تعیین مناطق دارای پتانسیل لغزش بالاتر و بررسی میزان تاثیر عوامل مختلف در محیط GIS، از روش های جدید استفاده گردد. بدین منظور ابتدا پارامترهای موثر با مطالعات صحرایی و بررسی مطالعات صورت گرفته در این زمینه انتخاب گردید و لایه های مربوط به هر کدام در محیط 1GIS و با استفاده از نرم افزار ArcGIS 10,2 تهیه شد. این لایه ها شامل اطلاعات مربوط به سنگشناسی، شیب، جهت شیب دامنه، کاربری اراضی، شبکه راه ها، فاصله از گسل، ارتفاع منطقه و شبکه آبراهه های حوضه آبخیز امامزاده ابراهیم در استان گیلان میباشد. ابتدا استاندارد سازی لایه ها با استفاده از Fuzzy logic صورت گرفت سپس با استفاده از تحلیل سلسله مراتبی2AHP این عوامل به صورت زوجی مقایسه و وزن هر یک از عوامل که مبین میزان تاثیر آن ها است، محاسبه و درنهایت نقشه پهنه بندی خطر زمین لغزش با حساسیت های مختلف تهیه شد. عامل شیب با ضریب 308/0 و سنگ شناسی با ضریب 231/0 در وقوع زمین لغزش بالاترین تاثیر را داشته و باید با تاکید بیشتری جهت برنامه ریزی مدیران و سیاست گذاری های توسعه در حوضه مدنظر قرار گیرند. همچنین 39% از مساحت حوضه دارای حساسیت کم و 2% دارای حساسیت بسیار بالا نسبت به وقوع خطر زمین لغزش می باشد.