ارزیابی اثر نظام های خاک ورزی برجنبه های زراعی کشت مخلوط تاخیری چای ترش (Hibiscus Subdariffa L.) و سویا (L. Glycine max)

به منظور ارزیابی اثر نظام های خاک ورزی بر جنبه های زراعی کشت مخلوط تاخیری چای ترش (Hibiscus Subdariffa L.) و سویا (Glycine max L.) آزمایشی در مزرعه آموزشی و تحقیقاتی مرکز تحقیقات جنوب استان کرمان واقع در شهرستان جیرفت در سال زراعی 1395، به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. عامل اصلی در سه سطح شامل خاک ورزی بدون شخم، شخم حداقل (دیسک) و شخم رایج (گاوآهن و دیسک) و عامل فرعی نسبت های افزایشی و جایگزینی کشت مخلوط چای ترش و سویا در هشت سطح شامل:کشت خالص چای ترش، کشت خالص سویا، 50 درصد چای ترش + 50 درصد سویا، 75 درصد چای ترش + 25 درصد سویا، 25 درصد چای ترش + 75 درصد سویا، 100 درصد چای ترش + 50 درصد سویا، 100 درصد سویا + 50 درصد چای ترش، 100 درصد چای ترش + 100 درصد سویا، در نظر گرفته شد (تراکم پایه دو گیاه در کشت خالص 20000 بوته در هکتار می باشد). نتایج نشان داد تاثیر نظام های شخم و نسبت های مختلف کاشت بر تعداد غوزه در بوته، وزن هزار دانه، عملکرد زیست توده، عملکرد کاسبرگ خشک، شاخص کلروفیل برگ، آنتوسیانین کاسبرگ چای ترش و پروتئین سویا معنی دار بود. مقایسه میانگین نشان داد که خاک ورزی بدون شخم در صفات تعداد غوزه (8/271 عدد در بوته)، عملکرد زیست توده (1/20 تن در هکتار)؛ عملکرد کاسبرگ خشک (16/1 تن در هکتار) و میزان آنتوسیانین در گیاه چای ترش (7/4 میکرومول بر گرم) نسبت به شخم رایج برتر بود. بیش ترین نسبت برابری زمین (78/3) از نسبت کشت 100درصد سویا +50 درصد چای ترش به دست آمد. هم چنین کشت مخلوط و خاک ورزی بدون شخم و شخم حداقل باعث افزایش عملکرد کاسبرگ چای ترش (51/1 تن در هکتار) و دانه سویا (98/2 تن در هکتار) شد، لذا با اجرای آن می توان باعث پایداری اکوسیستم زراعی گردید.