بررسی لاین های پیشرفته جهش یافته کلزا در مناطق سرد ایران

در این تحقیق 22 لاین جهش یافته کلزا و والدین آنها به همراه سه رقم رایج در چهار منطقه کرج، مشهد، کرمانشاه و اصفهان در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار طی سال زراعی 94-95 مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج تجزیه واریانس مرکب بیانگر وجود تفاوت معنی دار ژنوتیپ ها از لحاظ صفات تعداد روز تا شروع و خاتمه گلدهی، طول دوره گلدهی، تعداد روز تا رسیدگی و عملکرد روغن بود. همچنین صفات مورد بررسی تحت تاثیر معنی دار محیط قرار گرفتند. میانگین عملکرد دانه ژنوتیپ ها در مناطق کرج، مشهد، کرمانشاه و اصفهان به ترتیب 3025، 4096، 5111 و2906 کیلوگرم در هکتار تعیین گردید. ژنوتیپ های Z-800-3، Z-900-8 و T-900-5 به ترتیب با میانگین تعداد 245، 244 ،245 روز تا رسیدگی در زمره ژنوتیپ های زودرس قرار داشتند. افزون بر این لاین  Z-900-8با تولید 4342 کیلوگرم دانه در هکتار بیشترین میزان عملکرد دانه را در بین جهش یافته های رقم زرفام در چهار مکان به خود اختصاص داد. در بین جهش یافته های طلایه بیشترین عملکرد دانه درلاین های T-800-6 با عملکرد 4102 کیلوگرم دانه در هکتار مشاهده شد. در بین جهش یافته های رقم اکسپرس بیشترین عملکرد در لاین Exp-800-1 با تولید 4083 کیلوگرم نسبت به رقم مادری به دست آمد. نتایج تجزیه واریانس مرکب و رتبه بندی عملکرد دانه نشان داد که ژنوتیپ Z-900-8 با متوسط 4342 کیلوگرم دانه در هکتار و کمترین میانگین رتبه معادل 7/5 و واریانس رتبه 5/7 به عنوان رقم سازگار مناسب برای کشت در مناطق سرد می باشد.