طراحی و تعیین روایی محتوایی و صوری مقیاس هوش معنوی در دانشجویان ایرانی

از هوش معنوی به عنوان ظرفیت‎ها و منابع معنوی برای تصمیم‎گیری‎ها و حل‎ مسائل وجودی روزانه استفاده می شود. برای اندازه‎گیری هوش معنوی، آزمونی روا و پایا و منطبق بر آموزه‎های دین اسلام وجود ندارد. این مطالعه تعریف و تعیین ابعاد هوش معنوی و بررسی روایی محتوایی و صوری مقیاس آن در جامعه دانشجویی است. مطالعه به صورت کمی و کیفی، و با مروری جامع بر ابزارهای هوش معنوی و مصاحبه با 67 دانشجوی کارشناسی انجام گرفت. طبق نتایج هوش معنوی به صورت «فرایند جست وجوی معنای وجودی، درک مسائل معنوی، فهم نمادها و مناسک دینی، توانایی استفاده بهینه از منابع معنوی برای حل مشکلات و سازگاری با محیط» تعریف شده و ابعاد سه گانه آن مشخص شد. 106 گویه مقیاس از ابزارهای موجود و 42 گویه آن از مصاحبه به دست آمد. این مقیاس مبتنی بر زمینه دینی و فرهنگی جامعه دانشجویی ایران بوده و می تواند با روایی محتوایی و روایی صوری خوب و قابل قبول برای سنجش سازه هوش معنوی در جامعه دانشجویی استفاده شود. برای جلوگیری از خستگی و کمک به افزایش دقت پاسخ دهندگان و ازدیاد روایی مقیاس، تهیه و تدوین فرم کوتاه مقیاس پیشنهاد می‎شود.