ارزیابی مطلوبیت زیستگاه بز و پازن (Capra aegagrus aegagrus) در منطقه حفاظت شده لشگردر همدان

مدیریت و حفاظت موثر جمعیت های حیات وحش به درک و پیش بینی انسان از ارتباطات زیستگاه حیات وحش وابسته است. تعیین پراکنش گونه برای حفظ و مدیریت جمعیت ها، به ویژه برای گونه های در حال تهدید یک امر ضروری است. یکی از روش های تعیین پراکنش گونه ها ارزیابی زیستگاه است که با استفاده از مدل هایی می توان محدوده پراکنش گونه را پیش بینی نمود که ابزار مناسبی برای اهداف حفاظتی و مدیریتی است. گونه بز و پازن گونه ای از راسته زوج سمان با پراکنش در مناطق کوهستانی اروپا، آسیای صغیر، آسیای مرکزی و خاورمیانه می باشد که جز گونه های آسیب پذیر در فهرست سرخ IUCN محسوب می شود. در پژوهش حاضر، مطلوبیت زیستگاه این گونه در منطقه حفاظت شده لشگردر ملایر بررسی شد. به منظور مدل سازی زیستگاه این گونه از روش تحلیل عاملی آشیان بوم شناختی (ENFA) در نسخه چهارم نرم افزار بایومپر Biomapper استفاده شد. در این مطالعه از نقاط حضور گونه به عنوان متغیر وابسته و از لایه های اطلاعاتی شامل نقشه طبقات ارتفاع، شیب، جهت، فاصله تا جاده و مناطق روستایی و تنوع پستی و بلندی ها (ژئومورفولوژی) به عنوان متغیر مستقل استفاده شد. نتایج مطلوبیت زیستگاه نشان داد که زیستگاه انتخابی بز و پازن در ارتفاعات بیش از 2400 متر و در مناطق صخره ای با فاصله زیاد از جاده و روستا و به طور عمده در دامنه های توده سنگی شیب دار (شیب های 30 تا60 و بیش از 60 درصد) با تخریب مکانیکی شدید و مناطق واریزه ای قرار دارد. همچنین نتایج تجزیه و تحلیل ها نشان داد که بز و پازن در این منطقه، زیستگاه های حاشیه ای را انتخاب می کنند و آشیان بوم شناختی باریکی دارند.