اثر برخی خصوصیات خاک بر الگوی پراکنش گونه های گیاهی در حاشیه جنوبی پلایای حاج علیقلی دامغان

در یک اکوسیستم بیابانی، خصوصیات خاک و ارتباط آن با گیاه جایگاه ویژه ای دارد. هدف از این تحقیق بررسی رابطه برخی خصوصیات خاک با پوشش گیاهی حاشیه پلایای حاج علی قلی دامغان می باشد. بدین منظور نمونه برداری از پوشش گیاهی  در 5 پلات ویتاکر اصلاح شده (1000 مترمربع) در هر یک از تیپ های گیاهی انجام گرفت. در مرکز هر پلات نیز با حفر پروفیل نمونه برداری از خاک انجام شد و برخی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک با روش های متداول به دست آمد. خانواده  Chenopodiaceae با فراوانی 24/38 دارای بیشترین تعداد گونه را به خود اختصاص دادند و شکل زیستی تروفیت  با فراوانی 35/32 درصد بیشترین فراوانی را در منطقه دارا بودند. گروه بندی پوشش گیاهی با استفاده از روش خوشه بندی دوطرفه انجام و  چهار خوشه مجزا از یکدیگر تفکیک شد. به منظور شناسایی مهم ترین عوامل محیطی موثر بر پوشش گیاهی از روش آنالیز تطبیقی متعارف (CCA) استفاده شد. از بین عوامل مورد بررسی در محور اول pH و Ec  بیشترین همبستگی و پس از آن ماده آلی، آهک و شن قرار گرفته و در محور دوم میزان پتاسیم بیشترین همسبتگی و پس از آن نیتروژن و ماده آلی قرار داشتند. در مجموع دو محور اول 9/45 درصد از واریانس را توجیه کردند. نتایج نشان داد هر چند محدودیت های موجود که به طور عمده در این ناحیه شوری است، از موانع اساسی در اصلاح و توسعه پوشش گیاهی مناطق بیابانی می باشد، اما توجه به گونه هایی که همبستگی بیشتری با این عامل نشان می دهند، می تواند به عنوان راه گشایی در جهت توسعه پوشش گیاهی باشد.