تاثیر منابع مختلف نشاسته و اسیدهای چرب بر عملکرد، ترکیبات شیر و قابلیت هضم مواد مغذی در میش های قزل دوره انتقال

دوره انتقال در دام های شیری به دلیل تغییرات ناگهانی و عمیق فیزیولوژیکی و متابولیکی حین گذر از مرحله غیر شیرواری به دوره شیردهی از اهمیت خاصی برخوردار است. بکارگیری روش های مختلف تامین انرژی با کمک جیره های گلوکوژنیک یا لیپوژنیک در طی دوره های قبل و بعد از زایش راهکارهای اصلی برای اجتناب از توسعه بیماری های متابولیکی و افزایش راندمان آبستنی شناخته شده اند. هدف از آزمایش حاضر، ارزیابی تاثیر منابع مختلف نشاسته و اسید چرب بر عملکرد، ترکیبات شیر و قابلیت هضم مواد مغذی در دوره انتقال میش های قزل بود.

بدین منظور، آزمایشی با استفاده از 20 راس میش آبستن نژاد قزل با میانگین 3 سال سن و میانگین وزن بدن 2/2±65 کیلوگرم از 30 روز مانده به زمان مورد انتظار زایش تا 30 روز پس از زایش، در قالب یک طرح کاملا تصادفی و با روش فاکتوریل 2×2 اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل: 1) جیره بر پایه ذرت + اسیدهای چرب اشباع (مکمل اسید پالمتیک (رومی فت))، 2) جیره بر پایه ذرت + اسیدهای چرب غیراشباع محافظت شده در شکمبه (مکمل امگا- 3 ماهی (پرشیافت)) ، 3)جیره بر پایه جو + اسیدهای چرب اشباع (مکمل اسید پالمتیک)، 4) جیره بر پایه جو + اسیدهای چرب غیراشباع محافظت شده در شکمبه (مکمل امگا-3 ماهی) بودند.

نتایج نشان داد که تیمارهای آزمایشی اثر معنی داری بر قابلیت هضم ماده خشک، ماده آلی، پروتئین، عصاره اتری و خاکستر نداشته است (05/0<P). منبع نشاسته و نوع مکمل چربی اثر معنی داری بر مصرف خوراک در قبل و بعد زایش و وزن تولد بره ها نداشت (05/0<P). در بعد از زایش اثر منبع نشاسته و منبع اسیدهای چرب بر تغییرات وزن میش ها معنی دار بود (05/0>P). به گونه ای که در میش های تغذیه شده با جیره های حاوی دانه جو کاهش وزن بیشتری نسبت به جیره های حاوی دانه ذرت مشاهده شد. تولید شیر و پروتئین شیر تحت تاثیر منبع نشاسته و نوع مکمل چربی قرار نگرفت (05/0<P). میزان تولید شیر تحت تاثیر هیچ یک از تیمارهای آزمایشی قرار نگرفت. درصد چربی شیر تیمارهای حاوی دانه جو بصورت معنی داری بیشتر از تیمارهای حاوی دانه ذرت بود (05/0>P)، و همچنین در بین تیمارهای حاوی دانه جو، تیمار مکمل اسید پالمیتیک دارای درصد چربی شیر بیشتری نسبت به تیمار مکمل امگا-3 بود.

نتایج این تحقیق نشان داد که احتمالا استفاده از دانه ذرت و مکمل اسیدهای چرب اشباع باعث کاهش وزن کمتری در میش ها در دوره بعد از زایمان می شود که البته تایید این نتایج نیاز به آزمایشات عملکردی و متابولیکی بیشتری دارد.