شناسایی و رتبه بندی عوامل موثر بر اتخاذ استراتژی امتیازدهی در مذاکرات حسابرس و صاحبکار

در سال های اخیر دو نظریه تقابل و سطح اشتیاق در زمینه نقش علوم رفتاری و اجتماعی در فرآیند مذاکرات تدوین شده است که مذاکره بین طرفین را تحت تاثیر ماهیت و رفتار پیچیده انسانی می دانند. نقش مذاکرات بین حسابرسان و صاحبکاران در بهبود کیفیت صورت های مالی و حل و فصل اختلاف ها حائز اهمیت است. بر این اساس طرفین جهت مدیریت تعارض ها و رسیدن به توافق، مبادرت به مذاکره نموده و در این مذاکرات، استراتژی های متفاوتی را اتخاذ می نمایند. یکی از این استراتژی های با اهمیت، استراتژی امتیازدهی است که عوامل گوناگونی بر اتخاذ آن توسط حسابرس تاثیرگذار است. بنابراین هدف این پژوهش شناسایی و رتبه بندی عوامل موثر بر اتخاذ استراتژی امتیازدهی توسط حسابرس در مذاکرات با صاحبکار است. بدین منظور در گام اول پژوهش، 11 عامل (4 بعد) با مطالعه مبانی نظری و تجربی پژوهش، مشخص و با استفاده از نظر 21 نفر از خبرگان (حسابداران رسمی) طی سال 1397 به روش دلفی، عوامل و مولفه های موثر غربال و تایید گردید و 3 عامل دیگر نیز توسط خبرگان پیشنهاد شد. در گام دوم پژوهش، 14 عامل تایید شده، با استفاده از پرسشنامه مقایسات زوجی و به روش تحلیل سلسله مراتبی فازی، رتبه بندی گردید. یافته های پژوهش نشان می دهد، به ترتیب ویژگی های رفتاری شامل (تجربه و فنون مذاکره، مذاکرات قبلی و روابط گذشته با صاحبکار، سبک ارتباط، روش و نحوه مذاکره، انعطاف پذیری و فشار صاحبکار و رفتار زمانی)، نظام راهبری (کمیته حسابرسی و حق الزحمه حسابرسی)، قوانین و مقررات و آیین رفتار حرفه ای (اظهارنظر حسابرسی، استقلال حسابرسان، قدرت و چانه زنی، رقابت در بازار حسابرسی و گردش اجباری حسابرسان) و جنسیت حسابرسان بر اتخاذ استراتژی امتیازدهی توسط حسابرس تاثیر دارند. یافته های پژوهش در راستای نظریه سطح اشتیاق است.