زمینه های اجتماعی خشونت خانگی علیه زنان

خشونت خانگی علیه زنان یکی از مسایل اجتماعی شایع و با قدمت جامعه است. پیشگیری، کاهش و کنترل این مساله اجتماعی نیازمند شناسایی زمینه های اصلی اجتماعی آن است. بر این اساس هدف از انجام این پژوهش شناسایی نقش انواع منابع در وقوع خشونت علیه زنان درخانواده بود.

پژوهش به روش تماتیک یا تحلیل مضمونی اجرا گردید. این تحقیق در گروه روش پژوهش های کیفی دسته بندی می شود. جامعه آماری شامل سی و یک نفر از زنان خشونت دیده پانزده تا شصت و پنج ساله شهر تهران بود که در فاصله سال های 1396-1394 به روش نمونه گیری هدفمند و گلوله برفی انتخاب شده اند. اطلاعات مورد نیاز از طریق مصاحبه نیمه ساختار یافته جمع آوری شد. پس از انجام مصاحبه، یافته ها به شیوه تحلیل مضمونی تماتیک مورد بررسی قرار گرفتند و تم ها یا مضمون های اصلی شناسایی شدند.

زنان خشونت دیده چهار نوع از منابع را در روایت های خود برشمردند که فقدان آن ها و یا دسترسی ناکافی به آن ها زمینه ساز خشونت خانگی علیه آنان شده است. این منابع عبارتند از حمایت اجتماعی خانواده و دوستان، حمایت قانون، منابع اقتصادی و منابع فردی. روایت های زنان آشکار ساخت، خانواده ها به علت خصوصی در نظر گرفتن موضوع خشونت خانگی،  درگیر بودن در مسایل و مشکلات شخصی و اقتصادی و همچنین عادی دانستن خشونت خانگی از قربانی خشونت حمایت لازم را به عمل نمی آورند. سیستم حمایت قانونی نیز عملکرد لازم و مورد انتظار را در حمایت از قربانیان خشونت ندارد.  از جمله علل آن را می توان به نقص در مواد قانونی و ابهام در تعریف حقوقی خشونت خانگی، دشوار بودن اثبات آن، عدم تمایل سیستم قانون در حوزه خصوصی خانواده و کمبود اطلاع رسانی در خصوص منابع حمایت رسمی اشاره کرد. دسترسی نداشتن به منابع کافی اقتصادی و همچنین عدم برخورداری از شخصیت توانمند از دیگر زمینه های اجتماعی خشونت خانگی علیه زنان است.

بحث و نتیجه گیری:

 با توجه به نتایج پژوهش پیشنهاد می شود به منظور توانمندسازی زنان قربانی خشونت خانگی، در سطح فردی نسبت به توسعه حمایت اجتماعی موثر، استقلال اقتصادی زنان و افزایش توانمندی های شخصیتی و سطح اعتماد به نفس آنان و در سطح جامعه ای نیز با  تصویب قوانین حمایتگرانه و شفاف و تسهیل فرآیند دادرسی محور مداخله مددکاری اجتماعی، برنامه ریزی و اقدامات موثر صورت پذیرد.