راهکارهای تربیتی فقرزدایی در نهج البلاغه

یکی از مهم ترین دغدغه های دیرینه ی بشر، تامین رفاه افراد جامعه و رفع فقر بوده است. اما به دلایلی مانند اختناق و ستمگری های بی رحمانه ی ثروت اندوزان حاکم و بی عدالتی و جاه طلبی آنان هرگز محقق نمی شد. با ظهور اسلام این دغدغه جدی تر شد. آیات و روایات بسیاری نیز موید این ادعاست. پژوهش حاضر که با روش کتابخانه ای و رویکردی توصیفی-تحلیلی انجام شده، درصدد پاسخ به این سوال است که امام علی(ع) در نهج البلاغه برای مقابله با فقر، چه گروه هایی را مورد خطاب قرارداده و متناسب با هر گروهی، چه راهکارهای تربیتی برای برون رفت از فقر ارائه داده اند؟ نتایج به دست آمده نشان می دهد که بیانات و اقدامات امام علی(ع) در این زمینه، غالبا ناظر بر روشی تربیتی و پویشی عمومی است که در صدد تربیت آحاد افراد جامعه و نهادینه کردن فرهنگ نوع دوستی و مسئولیت پذیری اجتماعی برای مقابله با فقر می باشد که با تلاش اقشار ضعیف، مسئولیت پذیری و همیاری ثروتمندان و عدالت حاکمان در قالب معیار های اخلاقی، انسان مداری و آخرت گرایی امکان پذیر خواهدبود. گرچه گروه های مورد خطاب امام(ع) در اجرای این امر تمام نوع بشر است؛ اما ایشان به طور اخص، «فقراء»، «قشر متمکن جامعه» و «مدیران حکومتی» را مخاطب قرار داده و برای هر کدام وظایف خاصی را مشخص کرده اند.