اثرات نامتقارن تغییرات نرخ ارز در تجارت ایران و چین

نرخ ارز و سیاست گذاری های ارزی در ایران، همواره یکی از چالش های اصلی اقتصاد کشور بوده و تقریبا در تمامی دوره ها در محافل گوناگون علمی و سیاست گذاری، مباحث مختلف و چالش برانگیزی پیرامون نحوه تعیین نرخ ارز و آثار آن بر متغیرهای اقتصادی و بخصوص تجارت خارجی و تعادل تجارت در جریان بوده است. در این راستا این پژوهش اثر نرخ ارز حقیقی بر تعادل تجاری بین ایران و یکی از بزرگترین شرکای تجاری آن یعنی چین با استفاده از روش نامتقارن غیر خطی برای دوره زمانی 1371-1395 پرداخته و اثرات افزایشی و کاهشی نرخ ارز حقیقی را بر تعادل تجاری دو کشور مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار می دهد. نتایج نشان می دهد که از یک سو مناسب ترین متد و روش در اینگونه مطالعات استفاده از روش نامتقارن و غیر خطی است و از طرف دیگر افزایش نرخ ارز در بلندمدت و کوتاه مدت موجب بهبود تعادل تجاری ایران در مقابل چین می گردد هر چند که اثر بلندمدت بیش تر از اثرات کوتاه مدت آن است. اما کاهش ارزش حقیقی یوان موجب می شود که این رابطه به سود چین تغییر یابد، همچنین اثر کاهشی نرخ ارز بیش تر از اثر افزایشی آن بر تعادل تجارت بین دو کشور است. بنابراین پیشنهاد می شود تا با حقیقی کردن ارزش ریال در مقابل یوان  و اجازه دادن به کاهش ارزش پول ملی همسو با تورم و سایر شاخص ها موجب افزایش رقابت و گسترش تجارت خارجی فراهم شود.