بررسی تاثیر نیتریک اکسید بر فرایند انعقاد خون (مقاله انگلیسی)

نیتریک اکساید (NO)  در بدن از اسید آمینه L-Arginine و تحت تاثیر آنزیم نیتریک اکسید سنتاز (NOS) ساخته می شود. داروهای دهنده نیتریک اکساید (NO donors) در بدن از خود نیتریک اکساید آزاد میکنند. بر اساس منابع موجود، این ماده و پیش ساز آن (L-Arginine) در فرایند انعقاد خون نیز موثر است. از آنجا که مطالعات نشان میدهد استفاده از ضد انعقادهایی مثل سیترات سدیم در شرایط خارج بدنی به صورت کامل از انعقاد خون ممانعت نمی کند.، این مطالعه تاثیر NO را بر روند انعقاد خون در شرایط آزمایشگاهی بررسی کرده است.

بدین منظور نمونه های خون از 5 راس گاو ماده بالغ هولشتاین به ظاهر سالم اخذ و به صورت مجزا با مواد ضد انعقاد اتیلن دی آمین تترا استیک (EDTA) و سیترات سدیم مجاور گردیدند. سپس خون حاوی ماده ضد انعقاد به مدت 30 دقیقه در دمای 37 درجه سانتیگراد با غلظتهای 10 ، 100 و 1000 میکرومولار از مواد آزاد کننده کننده نیتریک اکساید(NO donors) شامل نیتروپروساید سدیم (SNP)، نیتروگلیسیرین (GTN)، ایزوسورباید دی نیترات(ISDN) ،  و با غلظتهای 1 ، 10 و 100 میکرومولار از مواد موثر بر نیتریک اکساید سنتاز  شامل L-Arginine، L-NAME و ترکیب L-Arginine+L-NAME انکوبه شد. و آزمایش های کلی جهت بررسی انعقاد خون از جمله زمان پروترومبین (PT)، زمان ترومبوپلاستین نسبی فعال (APTT)، فیبرینوژن (FIB)، میزان هموگلوبین (Hb)، پلاکت ها (PLT)، گلبول قرمز خون (RBC)، هموگلوبین گلوبولی (McH)، میانگین حجم گلوبولی (MCV)، میانگین غلظت هموگلوبین گلوبولی (MCHC)، هماتوکریت (HCT)، گلبول های سفید (WBC) و مت هموگلوبین (Met Hb) انجام شد.

نشان داده است که ترکیب (L-Arginine +L-NAME) در غلظت های استفاده شده موجب کاهش معنی دار در تعداد گلبول های قرمز و میزان هموگلوبین شده است (P<0.05). علیرغم وجود برخی تغییرات در سایر پارامترها، سایر موارد از نظر آماری معنی دار نبودند.

در مجموع میتوان نتیجه گرفت که نیتریک اکساید با منشا داخلی (آندوژن) یا خارجی (اگزوژن) در مدل مورد استفاده در این پژوهش تاثیر قطعی بر روند انعقاد خون ندارد. لیکن، اثرات غیراختصاصی مشاهده شده در ترکیب L-Arginine با L-NAME بر تعداد گلبولهای قرمز و میزان هموگلوبین نیازمند مطالعات بیشتری میباشد.