جایگاه مولفه های حقوق حیوانات در کتاب های درسی دوره ابتدایی

یکی از مباحثی که باید در برنامه درسی دانش آموزان مد نظر قرار گیرد، رعایت حقوق انسان های دیگر و حیوانات است. مطالعه حاضر با هدف ارزیابی وضعیت مولفه های حقوق حیوانات در کتاب های درسی مقطع ابتدایی انجام شده است.

مواد و روش ها: 

در این مطالعه کیفی، جامعه آماری را کتاب های درسی علوم، مطالعات اجتماعی و هدیه های آسمانی، پایه های سوم تا ششم مقطع ابتدایی سال تحصیلی 98-1397 تشکیل داده اند. ابزار گردآوری داده ها چک لیست تهیه شده بر اساس 7 مولفه حقوق حیوانات است. واحد تحلیل در این پژوهش صفحه (متن، پرسش ها، تمرین ها و تصاویر) است. برای تجزیه و تحلیل مولفه ها از شاخص فروانی و روش آنتروپی شانون استفاده شد.

یافته ها:

 توجه به مولفه های حقوق حیوانات (رفتار با حیوانات؛ رسیدگی و مراقبت از حیوانات؛ تولید و پرورش حیوانات؛ جایگاه حیوانات در زندگی بشر) به اندازه کافی، و پراکندگی آن ها در کتاب های درسی مقطع ابتدایی آموزش و پرورش به صورت متوازن و یکسان صورت نگرفته است. مولفه «آشنایی با حیوانات و جایگاه آن ها» بیشترین فراوانی در کتاب مطالعات اجتماعی و مولفه رفتار با حیوانات کم ترین فراوانی را داشتند.

نتیجه گیری: 

یافته ها نشان داد که به مولفه های حقوق حیوانات و پراکندگی آن ها در کتاب های درسی مقطع ابتدایی به طور کافی و متوازن توجه نشده است. بنابراین استفاده از نتایج مطالعه در بازنگری کتاب های درسی مقطع ابتدایی توصیه می شود.