الگوی تلفیقی طراحی سوال در کتاب های درسی دانشگاهی: مطالعه موردی کتاب های درسی گروه علوم تربیتی و روان شناسی «سمت»

سوال های مناسب‏ بر کسب دانش، پرورش ادراک و تحریک تفکر ارزیابانه و انتقادی تاثیر می گذارند. هدف پژوهش حاضر، ارائه الگویی تلفیقی برای طراحی سوال کتاب های درسی دانشگاهی و مطالعه موردی کتاب های درسی گروه علوم تربیتی و روان شناسی سازمان «سمت» بر مبنای آن الگوست. برای این منظور، از روش پژوهش تحلیل محتوا و مطالعه موردی استفاده شد. ابتدا، منابع معتبر چاپی در حوزه طراحی سوال کتاب های درسی دانشگاهی از نظر محتوا تحلیل و چارچوب الگوی نظری با رویکردی تلفیقی مشخص و سپس، برای بررسی روایی الگو، از هشت متخصص موضوع، به صورت هدفمند، نظرخواهی شد. در ادامه، 1323 سوال در هشت کتاب از دو گروه علوم تربیتی و روان شناسی 1392-1397 سازمان «سمت» به صورت موردی براساس الگوی پژوهش تحلیل شد. نتایج آن نشان داد که الگوی مطلوب طراحی سوال باید با توجه به سه بعد اصلی سلسله مراتب یادگیری، درگیری دانشجویان در درس و انواع تفکر هم گرا و واگرا طراحی شود. بر این اساس، الگوی نهایی شامل سه بعد اصلی، سیزده سوال اصلی و بیست و پنج سوال فرعی بود. نتایج ارزیابی آن سوال ها نشان داد که از 1323 سوال، با 827 سوال (62/51%) مهارت های سطوح پایین یادگیری و با 496 سوال (37/49%) مهارت های سطوح بالای یادگیری تعیین شدند. 10/5 درصد از سوال ها به پرورش تفکر واگرا و 89/5درصد آن ها به پرورش تفکر هم گرا مربوط بود