تفکر بصری در کتاب های درسی دانشگاهی

تفکر بصری که عبارت است از توانایی تبدیل اطلاعات به تصاویر، اشکال و علایم گرافیکی باهدف برقراری بهتر ارتباط، در دهه های اخیر موردمطالعه و پژوهش های متعددی واقع شده که در این پژوهش، تاثیر این یافته ها در طراحی و صفحه آرایی کتاب های درسی شرح داده می شود. این تحقیق کاربردی، به روش توصیفی - تحلیلی و شیوه کتابخانه ای صورت پذیرفته است. در طراحی و ساختار کتاب درسی دانشگاهی باید مراحل فرآیند یادگیری مانند: آغاز، انجام یا تداوم و تحکیم در نظر گرفته شود. در اصول طراحی کلارک، حقایق موجود در کتاب های درسی به سه گروه: اشیاء محسوس، داده های ثابت و شرح ها تقسیم می شود؛ او معتقد است که اشیاء محسوس را باید به صورت دیاگرام همراه با متون توصیفی ارایه نمود و داده های ثابت هم در قالب جدول ها و فهرست های علامت دار ارایه گردد. با استفاده از نگاره های گرافیکی مانند دیاگرام ها، نمودارها، نقش ها، نقوش ساده شده و ریزنقش ها و برخی راه حل های بصری مانند سایه روشن، طرح های جذاب یا طنزآمیز و رنگ های چشمگیر می توان بر مفاهیم لازم تاکید کرد و منظور مولف و طراح را برآورده ساخت. سازمان دهنده های گرافیکی نیز نسبت به متن، در یکپارچه سازی اطلاعات موثرتر عمل می کنند و خود شامل دیاگرام های درختی، ماتریس ها و نقشه های مفهومی می شوند. در پایان نتیجه گیری می شود که ارایه اطلاعات به صورت جدول و همراه با نمادها و علایم تصویری، موثرتر از ارایه اطلاعات ارایه شده به صورت واژگان در جدول است و جدولی که در آن فقط از واژگان استفاده شده از ارایه اطلاعات به صورت واژگان در متن موثرتر خواهد بود. استفاده از کادرهای رنگی و ریزنقش هایی که نوعی نشاط به کتاب بیفزاید، بسیار سودمند است و کدهای بصری سازمان یافته، قابلیت اطلاع رسانی زیادی دارند.