تغییرات اقلیمی، امنیت و توسعه پایدار شرق ایران (مطالعه موردی: استان خراسان جنوبی)

تغییرات اقلیمی و گرمایش جهانی در موارد متعددی توسط بازیگران و تحلیل گران سیاسی به عنوان یک تهدید امنیتی معرفی شده است. اطلاع از میزان این تغییرات می تواند در تصمیم گیری مدیران در جهت توسعه پایدار بسیار کارساز واقع شود. هدف از این مطالعه، بررسی ارتباط تغییرات اقلیمی با امنیت و توسعه پایدار شرق ایران (استان خراسان جنوبی) است. به منظور مشخص نمودن میزان تغییرات دما در دوره آینده داده های روزانه، دمای کمینه و بیشینه 11 ایستگاه همدید استان خراسان جنوبی در بازه ی زمانی 2015-1990 از سازمان هواشناسی کشور دریافت شد. همچنین جدیدترین سناریوهای موجود تحت عنوان سناریوهای RCP از تارنمای تغییر اقلیم کانادا بارگیری و با به کارگیری نرم افزار ریزمقیاس نمایی آماری SDSM داده ها برای دوره آتی (2016-2041) در منطقه موردمطالعه، ریزگردانی گردید. درنهایت با استفاده از روش درون یابی Kriging نقشه های پهنه بندی، میانگین دما برای دوره پایه و آینده در نرم افزار ArcGIS ترسیم گردید. در ادامه با استفاده از قابلیت برنامه نویسی نرم افزار متلب، روند سالانه میانگین دمای ایستگاه های استان محاسبه گردید که نتایج آن حاکی از روند افزایشی دما در دوره پایه و آینده است. میزان افزایش میانگین دما در سناریوهای خوش بینانه، حد واسط و بدبینانه به ترتیب 34/1، 45/1 و 2/1 درجه سانتی گراد است. تغییر اقلیم علاوه بر از دست رفتن زمین های کشاورزی مناطق مرزنشین و کمبود آب، بر روی معیشت مردم اثر گذاشته است و می تواند باعث روی آوردن قشر فقیر جامعه به قاچاق کالا و مواد مخدر و یا مهاجرت به شهرها و خالی از سکنه شدن مرزها و بروز مشکلات امنیتی گردد. در این مقاله علاوه بر مشخص نمودن میزان تغییرات دما، به ارایه راهکارهایی جهت مقابله با آثار مخرب تغییر اقلیم و دستیابی به امنیت و توسعه پایدار در استان خراسان جنوبی پرداخته شد.