اثربخشی درمان فراتشخیص یکپارچه بر خودپنداشت و آشفتگی روان شناختی دانش آموزان با علائم افسردگی

افسردگی  به‌عنوان یک آسیب روانی‌ می تواند بر کنش های مهم فرد در ابعاد مختلف تاثیر منفی بگذارد. در نتیجه   عدم توجه به مشکلات روان‌شناختی و هیجانی افراد با اختلال افسردگی می‌‌تواند باعث تشدید مشکلات آنها و در برخی موارد بروز افکار خودکشی در آنها شود؛ بنابراین هدف این پژوهش، بررسی اثربخشی درمان فراتشخیص یکپارچه بر خودپنداشت و آشفتگی روان‌شناختی دانش آموزان دارای علایم افسردگی بود.

روش پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه گواه بود. در این پژوهش جامعه آماری را تمامی دانش آموزان دارای علایم افسردگی دوره اول متوسطه شهر شیراز در سال تحصیلی 96-1395 تشکیل می‌دادند. نمونه مورد مطالعه شامل 30 دانش‌آموز دارای علایم افسردگی با روش نمونه‌گیری غیرتصادفی هدفمند انتخاب شدند و در گروه های آزمایش و گواه به صورت تصادفی جایدهی شدند. گروه آزمایش مداخله درمان فراتشخیص یکپارچه را طی سه ماه در 10 جلسه 90 دقیقه‌ای دریافت کرد، این در حالی بود که گروه گواه این مداخله را در طول فرایند انجام پژوهش دریافت نکرد. برای جمع آوری داده ها در این مطالعه از پرسشنامه‌ اختلال های روانی (دروگاتیس و همکاران، 1973)، پرسشنامه خودپنداشت (پیرز – هریس، 1969) و مقیاس افسردگی (بک و همکاران، 1994) استفاده شد. داده‌های حاصل از پژوهش با روش تحلیل کوواریانس تک متغیره و نرم‌افزار آماری SPSS23 تجزیه و تحلیل شد.

 نتایج حاصل از تحلیل داده‌ها نشان داد که درمان فراتشخیص یکپارچه برخودپنداشت (0/001>P؛ 35/33=F) و آشفتگی روان‌شناختی (0/001>P؛ 71/16=F) دانش آموزان دارای علایم افسردگی موثر بوده است؛ بدین صورت که این درمان به بهبود خودپنداشت و کاهش آشفتگی روان‌شناختی دانش آموزان دارای علایم افسردگی منجر شده است.

 بر اساس نتایج مطالعه حاضر می توان نتیجه گرفت که درمان فراتشخیصی یکپارچه‌نگر با بهره‌گیری از فنونی مانند آموزش آگاهی هیجانی، یادگیری مشاهده تجارب هیجانی، بازشناسی هیجان‌ها، شناسایی الگوهای اجتناب از هیجان، و ارزیابی مجدد شناختی می‌تواند به بهبود خودپنداشت و کاهش آشفتگی روان‌شناختی دانش‌آموزان دارای علایم افسردگی منجر شود